Kołowanie i start VMC – poradnik AH-64D Apache

Spis treści:
Informacje ogólne
Kołowanie
Kołowanie w zawisie
Przed startem

Start – Level Acceleration Take Off
Start – VMC Take Off from the ground
Start – Rolling Take Off
Confined Area
Film przedstawiający wszystkie metody kołowania i startu

Informacje ogólne

UWAGA
Bardzo często podczas rozpoczynania od „hot startu” z włączonym silnikami, osie sterowania nie będą wycentrowane! To bug w DCS World. Należy przed wszelkimi operacjami śmigłowcem poruszyć lekko sterami – cyclic, collective, pedals, by ustawienia wróciły do normalnej pozycji.

Niezbędne przyciski:
Symbology Select Up
Tail Wheel Lock / Unlock
Wheel Brakes
Stabilator NU
Stabilator Depress

AH-64D Apache może kołować i startować na różne sposoby, zależnie od dostępnej przestrzeni, warunków atmosferycznych oraz wagi śmigłowca. Opisane niżej tryby bazują na dostępnej instrukcji szkolenia i oceny pilotów Apache’ów oraz materiałach zawartych w DCS World. Wszystkie procedury w tym wpisie dotyczą warunków VMC (Visual Meteorological Conditions), czyli przy dobrej pogodzie i widoczności. 

Opisane metody startu nie odziwerciedlają w pełni realnych operacji! Są przedstawione jedynie na potrzeby symulatora DCS World

Kołowanie
Kołowanie w Apache’u nie zawsze przeprowadzane jest do samego pasa startowego. Często to po prostu przejazd z miejsca parkingowego do kawałka wolnej przestrzeni, skąd można wykonać bezpieczny start. Apache może także kołować do tyłu.

Preferowane jest tradycyjne kołowanie na kołach. Do ciasnych skrętów należy odblokować tylne kółko przyciskiem Tail Wheel Unlock / Lock. Do jazdy na wprost blokujemy kółko ponownie. Możliwe jest skręcanie do pewnego stopnia na zablokowanym kole, lecz w praktyce jest to niewskazane. Prędkość kołowania nie powinna przekraczać 7 węzłów.

Kołowanie w zawisie
„Hover taxi” to kołowanie z kołami oderwanymi od ziemi, wisząc nisko nad gruntem od 3 do 10 stóp. Taki sposób zużywa nieporównywalnie więcej paliwa i jest praktykowany jedynie, gdy droga kołowania nie pozwala na tradycyjną metodę, np. jest uszkodzona, zbyt miękka, pokryta śniegiem, co jest typowe dla baz polowych FARP.

Start – Level Acceleration Take Off
Normalny start z drążkiem cyclic skierowanym do przodu i stopniowym zwiększaniem collective. Kiedy śmigłowiec zaczyna być „lekki na kołach” (light on wheels), cyclic lekko do siebie z równoczesnym powolnym zwiększaniem collective, by oderwać się od ziemi. Gdy śmigłowiec się wzniesie, cyclic do przodu z dalszym zwiększaniem collective, by nabrać prędkości i wysokości. Force Trim powyżej 50 stóp.

Start – VMC Take Off from the ground
Normalny start z drążkiem cyclic w neutralnej pozycji. Stopniowo zwiększaj collective, aż śmigłowiec zaczyna być „lekki na kołach” (light on wheels). Kontroluj pozycję śmigłowca pedałami, kontynuując zwiększanie  collective, aż śmigłowiec oderwie się od ziemi. Wisząc nad ziemią pchnij cyclic do przodu z dalszym zwiększaniem collective, by nabrać prędkości i wysokości. Force Trim powyżej 50 stóp.

Start – Rolling Take Off
Rolling Talke Off to start przeprowadzany na pasie startowym i z „ograniczoną mocą” (limited power), czyli bez IGE – możliwości skorzystania z efektu przypowierzchniowego. Zwykle występują tu powody „high / hot / heavy”, a więc: lokacja położona wysoko nad poziomem morza (high), bardzo wysoka temperatura powietrza (hot), bardzo ciężka masa startowa śmigłowca (heavy).

Po ustawieniu się na osi pasa należy ustawić statecznik ogonowy Stabilator na pozycję 0,  drążek cyclic do przodu z równoczesnym zwiększaniem collective. Rozpęd do ok. 30 węzłów na pasie, wtedy stopniowe cofanie cyclic do siebie i dalsze zwiększanie collective, by oderwać się od ziemi. W powietrzu cyclic do przodu i zwiększanie collective, by nabrać prędkości i wysokości.  Force Trim powyżej 50 stóp.

Confined Area
„Ograniczona przestrzeń”. Chodzi tu o szczególne warunki startu w otoczeniu pełnym przeszkód, np. z pobliską linią drzew lub obiektami uniemożliwiającymi lot do przodu po oderwaniu się od ziemi. Start przeprowadzany z cyclic w neutralnej pozycji. Zwiększamy collective, aż śmigłowiec zaczyna być „lekki na kołach” (light on wheels) i dalej do oderwania się od ziemi, kontrolując pozycję pedałami. Kontynuujemy wznoszenie w zawisie hover do osiągnięcia bezpiecznej wysokości umożliwiającej przelot nad przeszkodami, wcześniej kierując śmigłowiec pedałami w stronę, gdzie odlot będzie najbezpieczniejszy. Force Trim powyżej 50 stóp.

Kołowanie

1.
Jeśli nie znasz lądowiska, wciśnij klawisz F2, by rozejrzeć się gdzie jest dogodne miejsce do startu lub droga na pas startowy. Wróć do kabiny klawiszem F1.

2.
Zwolnij hamulec parkingowy.

3.
Przesuń cyclic do przodu. Jeśli trzeba, zwiększ nieco collective. Śmigłowiec zacznie toczyć się do przodu. Kontroluj prędkość i wektor przyspieszenia na HUDzie. Analogicznie – przesuń cyclic do tyłu, by kołować „na wstecznym”. W DCS World nie ma obsługi naziemnej pomagającej przy cofaniu komunikatami, więc warto wtedy włączyć widok zewnętrzny F2.

4.
Jeśli chcesz zwolnić, ściągnij cyclic z powrotem do siebie. Prędkość zmaleje, a wektor przyspieszenia będzie coraz krótszy.
Hamulców kołowych wheel brakes użyj tylko w ostatniej fazie i bardzo małej prędkości, by kompletnie zatrzymać śmigłowiec.

5.
Przed ciasnym skrętem odblokuj tylne koło przyciskiem Tail Whell Unlock. Najwygodniej tym na drażku. Na konsoli możesz sprawdzić, czy pali się lampka odblokowania UNLOCK. Użyj pedałów do skręcania.

6.
Po wyjściu na prostą zablokuj z powrotem tylne koło. Zakończ kołowanie w miejscu, gdzie rozpoczniesz normalny start VCM.

Kołowanie w zawisie (Hover Taxi)

1.
Zwolnij hamulec parkingowy.

2.
Rozpocznij dodawanie collective, aż śmigłowiec oderwie się od ziemi na ok. 3 do 10 stóp. Kontroluj pedałami pozycję śmigłowca.

3.
Minimalnym ruchem cyclic do przodu rozpocznij poruszanie się. Nie przekraczaj prędkości 7 węzłów. Użyj pedałów do skręcania.

4.
W miejscu rozpoczęcia startu albo pociągnij cyclic do siebie zwalniając i zmniejsz collective, by posadzić śmigłowiec na ziemi, albo przejdź do normalnego startu VMC zwiększając collective i kontynuując lot do przodu. W tym drugim przypadku wykonaj czynności przedstartowe przed rozpoczęciem kołowania w zawisie.

Przed startem

1.
A/S – Safe, GND ORIDE – Off – uzbrojenie zabezpieczone

2.
Tail Wheel – Locked – tylne koło zablokowane, lampka wygaszona

3.
Strona ENG – wszystkie wskaźniki powinny być na zielono. Strona FLT – ustawiona wysokość minimalna

4.
Strona ENG -> PERF – sprawdź wymagany Torque dla zawisu ING i OGE. Na stronie ENG potwierdż wartość Np% na 101.

5.
Strona TDS – ustaw trasę RTE lub pierwszy punkt docelowy DIRECT TO.

6.
Hamulec parkingowy zwolniony

Start – Level Acceleration Take Off

1.
Zmień tryb HUD-a na Transition wciskając Symbology Select Up.

2.
Popchnij cyclic do przodu jednocześnie zwiększając powoli collective. Kontroluj pedałami pozycję śmigłowca.

3.
Gdy śmigłowiec zacznie być „lekki na kołach”, cofnij cyclic do siebie, jednocześnie cały czas zwiększając delikatnie collective.

4.
Uważaj, by nie spóźnić się z cofnięciem cyclic. Zbyt duże pchnięcie drążka do przodu w czasie „lekki na kołach” spowoduje „wheelie”! To widowiskowy manewr na pokazach lotniczych, ale niekoniecznie w czasie wylotu na misję bojową.

5. 
Kiedy Apache oderwie się od ziemi, pchnij cyclic do przodu ciągle zwiększając collective, by nabrać prędkości i wysokości.

6.
Powyżej 50 stóp zablokuj trym wciskajac Force Trim Release (Up). Kontynuuj wznoszenie i nabieranie prędkości w wybranym tempie. Pamiętaj o trymowaniu pedałów w bardziej centralnej pozycji wraz z większą prędkością.

Start – Normal VMC Take Off from the ground

1.
Zmień tryb HUD-a na Transition wciskając Symbology Select Up. Pozostaw cyclic w pozycji neutralnej. Zwiększaj powoli collective kontrolując pedałami pozycję śmigłowca – utrzymuj kółko w obrębie zielonego krzyża.

2. 
Gdy śmigłowiec oderwie się od ziemi na ok. 10 stóp, pchnij drążek do przodu jednocześnie zwiększając powoli collective, by nabrać prędkości i wysokości.

3.
Powyżej 50 stóp zablokuj trym wciskajac Force Trim Release (Up). Kontynuuj wznoszenie i nabieranie prędkości w wybranym tempie. Pamiętaj o trymowaniu pedałów w bardziej centralnej pozycji wraz z większą prędkością.

Start – Rolling Take Off

1.
Zmień tryb HUD-a na Transition wciskając Symbology Select Up.

2.
Wciśnij przycisk Stabilator NU (Nose Up), aż statecznik ogonowy znajdzie się w pozycji poziomej. Chodzi o to, by jak najbardziej zredukować opór powietrza. Na wyświetlaczu pojawi się komunikat o manualnym sterowaniu Stabilatorem.

3.
Popchnij cyclic do przodu jednocześnie zwiększając powoli collective. Kontroluj pedałami pozycję śmigłowca.

4.
Kontynuuj przyspieszanie do prędkości ok. 30 węzłów, następnie cofnij cyclic do siebie, by wznieść się w górę.

5. 
Podnosząc powoli collective, przesuń cyclic do przodu, by nabrać prędkości i wysokości. Powyżej 50 stóp zablokuj trym wciskajac Force Trim Release (Up). Kontynuuj wznoszenie i nabieranie prędkości w wybranym tempie. Wciśnij Stabilator Depress, by przywrócić automatyczne sterowanie Stabilatorem. Pamiętaj o trymowaniu pedałów w bardziej centralnej pozycji wraz z większą prędkością.

Confined Area

1.
Pozostaw cyclic w pozycji neutralnej. Zwiększaj powoli collective kontrolując pedałami pozycję śmigłowca. Utrzymuj kółko przyspieszenia w granicach krzyża na HUDzie.

2. 
Gdy śmigłowiec oderwie się od ziemi, kontynuuj wznoszenie w zawisie do wysokości pozwalającej manewrowanie nad przeszkodami.
Obróć śmigłowiec w stronę zapewniającą najbezpieczniejszy wylot i delikatnie przesuń cyclic do przodu.

3.
Zmień tryb HUD-a na Transition wciskając Symbology Select Up. Nabieraj prędkości i wysokości powolnym dodawaniem collective.  Zablokuj trym wciskajac Force Trim Release (Up). Kontynuuj wznoszenie i nabieranie prędkości w wybranym tempie. Pamiętaj o trymowaniu pedałów w bardziej centralnej pozycji wraz z większą prędkością.

Film przedstawiający wszystkie metody kołowania i startu

Ściągnij wersję PDF

 

 

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *