Sterowanie HOTAS – poradnik A-10C II Tank Killer

Spis treści:
Wprowadzenie
Drążek – Stick
Przepustnica – Throttle

Wprowadzenie

Jednoosobowa kabina samolotu A-10C Warthog wymaga od pilota sporego nakładu pracy. Musi on w szybkim tempie znaleźć, zidentyfikować i zaatakować cele naziemne, często pod presją czasu niesienia pomocy oddziałom walczącym na ziemi. Głównym narzędziem odciążającym go w ilości czynności do wykonania jest system sterowania HOTAS (Hands On Throttle And Stick), czyli drążek z myśliwca F-16C i przepustnica taka, jak w F-15E.

Obłożenie przyciskami jest tak duże, że wiele z nich ma nie tylko trzy lub cztery pozycje i różne działanie zależnie od aktywnego sensora, ale także zależne od długości wciśnięcia. Co innego bowiem uruchamia krótko wciśnięty przycisk jako SHORT, a co innego przytrzymany dłużej jako LONG. Jeden dwupozycyjny przełącznik może mieć aż 12 różnych funkcji!

Podobnie, jak w przypadku przełączników na kokpicie, nie ma sensu uczyć się z wyprzedzeniem skomplikowanej tabeli z kompletną listą, jak działa każdy przycisk wciśnięty z konkretnym sensorem oraz każdym rodzajem długości.

Zdecydowanie natomiast trzeba nauczyć się ich oryginalnych nazw własnych oraz rozróżniania, gdzie który się znajduje – zwłaszcza, gdy musimy przypisać je do klawiatury lub innego kontrolera niż przepustnica Warthog firmy Thrustmaster. Z nią wszystko jest ułatwione, bo w kopii realnego sprzętu sterowanie jest domyślnie przypisane tak, jak w prawdziwym samolocie. Nie jest to jednak wymóg i można zrobić to w miarę wygodnie także z innym sprzętem.

Drążek – Stick

  • TRIM SWITCH – 4 pozycje – trymer lotu
  • DMS – DATA MANAGEMENT SWITCH – 4 pozycje – obsługa sensorów
  • TMS – TARGET MANAGEMENT SWITCH – 4 pozycje – obsługa sensorów
  • CMS – COUNTERMEASURES SWITCH – 4 pozycje – środki przeciwdziałania
  • WEAPON RELEASE – pojedynczy – zwolnienie bomb, odpalenie pocisków

Główne przyciski na drążku to DMS i TMS. Działają podobnie, jak w F/A-18C i F-16C – ułatwiają wyszukiwanie i oznaczenie celów oraz obsługują dwa kolorowe monitory. Zdecydowanie warto je mieć pod ręką, przypisane do intuicyjnych przycisków. Jeśli brak nam Hat-Switchów na drążku, mogą to być kursory klawiatury z modyfikatorem ALT lub CTRL albo pojedynczy „grzybek” Hat Switch – również z ALTem i CTRLem. Rozkład kursorów ułatwia rozeznanie przy aż czterech kierunkach, bo TMS i DMS mają pozycje:

  • FWD – do przodu
  • AFT – do tyłu
  • LEFT – w lewo
  • RIGHT – w prawo

W równie wygodnym miejscu trzeba mieć przełącznik CMS służący do odpalania flar i chaff – choć jest 4-pozycyjny, działają tylko 3 pozycje. Jak zawsze ważny jest też trymer lotu – tutaj najlepiej pozostać przy Hat Switchu na drążku. A-10C nie ma systemu fly-by-wire i często będzie trzeba go trymować po zwolnieniu uzbrojenia. Najprostszy w obsłudze jest Weapon Release do zwalniania bomb. Może być to jeden z pojedynczych przycisków na drążku lub domyślne klawisze ALT + SPACJA.

  • MMCB – MASTER MODE CONTROL BUTTON – przełącznik trybów awioniki
  • GUN TRIGGER 1st DETENT i 2nd DETENT – dwustopniowy spust działka
  • NWS – NOSEWHEEL STEERING – włączenie sterowania przednim kołem oraz spust wiązki lasera

GUN TRIGGER – to dwustopniowy spust działka. Pierwsze wciśnięcie spustu (Gun Trigger 1st Stage) uruchamia system PAC-1 (Precision Attitude Control), który stabilizuje samolot przy strzelaniu z działka Avenger. Bez niego za bardzo czuć odrzut i potężny samolot trzęsie się przy strzelaniu, co znacznie obniża celność działka. Oryginalny spust najpierw więc uruchamia w tle PAC-1, a działko zaczyna strzelać przy mocniejszym naciśnięciu spustu w drugim stopniu 2nd DETENT. W przypadku braku dedykowanego przycisku z dwustopniowym Fire’em, trzeba do Gun Trigger 1st DETENT/Stage przypisać klawisz, który będzie można łatwo i szybko wcisnąć z właściwym spustem (Gun Trigger 2nd DETENT/Stage) – Spacją lub przyciskiem Fire na joysticku.

Pozostałe przyciski mają już mniejsze znaczenie. NWS włącza sterowanie przednim kołem przy kołowaniu albo wiązkę lasera, a MMCB przełącza tryby awioniki na HUDzie.

Przepustnica – Throttle

Przepustnica w A-10C jest dzielona, podobnie, jak w F/A-18C, czyli umożliwia sterowanie mocą obu silników oddzielnie. Równie dobrze można jednak używać zwykłej, pojedynczej przepustnicy.

  • MIC SWITCH – 4 pozycje – włącznik mikrofonów radia
  • SPEED BRAKE – 3 pozycje – hamulec aerodynamiczny
  • BOAT SWITCH – 3 pozycje – obsługa TGP
  • CHINA HAT – 2 pozycje – obsługa TGP

Najważniejsze w tej sekcji są przełączniki BOAT SWITCH i CHINA HAT, często używane przy obsłudze zasobnika celownicznego TGP. W przypadku klawiatury warto zwrócić uwagę BOAT SWITCH, który ma trzy ustawienia. Można wykorzystać dwa różne modyfikatory do jednego klawisza, np. B, CTRL+B i ALT+B

  • CENTER – środkowy
  • FWD – do przodu
  • AFT – do tyłu

Mic Switch uruchamia mikrofon i nadawanie wybranego radia, dlatego w wygodnym miejscu przyda się głównie w misjach multiplayer.

  • PINKY SWITCH – 3 pozycje – (niewidoczny na screenie) – steruje oświetleniem zewnętrznym
  • LEFT THROTTLE BUTTON – LAAP – autopilot przy niskich wysokościach
  • SLEW CONTROL – oś lub 4 pozycje – płynne sterowanie kursorem na ekranach
  • COOLIE SWITCH (COOLIE HAT) – 4 pozycje – obsługa monitorów MFCD

Z przodu przepustnicy, pod palcami lewej ręki najważniejszy przełącznik to SLEW CONTROL – mini joystick służący do operowania obiektywem kamery TGP, Mavericków lub kursorem sensorów. W przypadku braku mini-joya/gałki na posiadanej przepustnicy muszą to być cztery, najlepiej sąsiadujące ze sobą, klawisze, np. domyślne „średnik, przecinek, kropka, nawias”.

Bardzo istotny jest także COOLIE SWITCH pozwalający przełączać obraz na monitorach lub aktywować je do manipulacji kursorem. Drugorzędne znaczenie ma Pinky Switch do świateł (Pinky to mały palec po angielsku i przełącznik ten znajduje się właśnie przy małym palcu lewej ręki).

Podsumowując, w porównaniu do F-16C czy F/A-18C, w A-10C warto zapamiętać dodatkowe nazwy i funkcje przełączników BOAT, CHINA i COOLIE oraz w wielu przypadkach podwójne działanie zależne od długości wciśnięcia klawisza: Short – krótkie lub Long – długie.

Ściągnij wersję PDF

 

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *