Spis treści:
Kokpit pilota
Kokpit WSO
Sterowanie – Pilot
Sterowanie – WSO
Ghost Controls – przezroczyste sterowanie
Jak usunąć blokady kół?
Jak wyświetlić wysokościomierz radarowy?
Model pilota i WSO

F-15E Strike Eagle to dwumiejscowy samolot wielozadaniowy, przeznaczony głównie do precyzyjnych nalotów za linią wroga, ale i zdolny do samodzielnej obrony przed myśliwcami w walce powietrznej. Z przodu zajmuje miejsce pilot, a za nim siedzi operator uzbrojenia Weapons System Officer (WSO, zwany potocznie „wizzo”). Obaj dysponują drążkiem i przepustnicą – WSO może w krytycznej sytuacji przejąć sterowanie samolotem, a pilot może samodzielnie wyznaczać cele, operować zasobnikiem celowniczym, radarem AA, AG oraz każdym rodzajem uzbrojenia.

Jedynie kilka przełączników obsługujących sensory znajduje się w kokpicie WSO i trzeba pamiętać o ich włączeniu wykonując samodzielny Cold Start. Z tyłu znajdują się również dodatkowe dwa drążki do zarządzania informacjami na czterech ekranach, aby nie ruszać bez konieczności drążka do pilotowania.

Kokpit pilota

1.

1. HUD
2. Konsola UFC (Up Front Controls)
3. Wielofunkcyjne monitory monochromatyczne MPD (Multi Purpose Display)
4. Wielofunkcyjny monitor kolorowy MPCD (Multi Purpose Color Display)
5. Panel zapasowych instrumentów analogowych
6. Panel monitorowania wskazań silników i paliwa, zegarek

2.

1. Drążek sterowania
2. Przepustnica
3. Lewa konsola i ściana
4. Prawa konsola i ściana

Head-Up Display HUD

HUD włącza się przekręcając dolne pokrętło jasności BRT.

Podstawowe informacje na wyświetlaczu przeziernikowym HUD (zmieniają się zależnie od wybranej funkcji i broni):

1. Taśma kompasu i aktualny kurs
2. Velocity Vector – wektor kierunku lotu
3. Aktualna prędkość w węzłach, poniżej kąt natarcia Angle of Attack
4. Wysokościomierz radarowy – pokazuje pułap do 1500 stóp
5. Wysokościomierz barometryczny, poniżej VV to prędkość wznoszenia/zniżania
6. Drabinka HUD-a – kąt wznoszenia / opadania – Pitch Ladder
7. Prędkość Mach, aktualne przeciążenie
8. Dane nawigacji

HUD jako aktywny sensor

Wciśnij na drążku Castle Switch DEPRESS, a następnie Castle Switch FWD. Na HUDzie pojawi się napis IN CMD.

Canopy Rail – Rama owiewki

1. Lusterka wsteczne, regulowane pokrętłem myszy
2. Kontrolki „Lock”, „Shoot”, „Ready” do walki AA i tankowania w powietrzu
3. Zapasowy kompas analogowy

Konsola UFC – Up Front Controls

Wielofunkcyjna konsola sterująca UFC wyświetla i pozwala wprowadzać wiele danych do głównych systemów, zwłaszcza nawigacji i radiokomunikacji. Przyciski DATA i MENU wyświetlają kolejne strony dostępnych funkcji.  Do wprowadzania i zmiany danych służy pole z klawiaturą. Gałki obsługują radia UHF i VHF.

Konsolę włącza się przekręcając górne pokrętło jasności BRT.

Podstawowe tryby awioniki

Przyciski do zmiany głównych trybów awioniki są nieco schowane nad kolorowym monitorem MCPD:

• A/A – tryb atakowania celów powietrznych
• A/G – tryb atakowania celów naziemnych
• NAV – tryb nawigacji
• INST – tryb instrumentów pokładowych – wyświetla z góry ustalony zestaw ekranów w obu kabinach, użycie broni A/G nie jest możliwe

Monitory MPD i MPCD – programowanie

• ON / OFF – włącza / wyłącza monitor
• CONT – regulacja kontrastu
• BRT – regulacja jasności

• Przycisk M to przycisk Menu głównego – przełącza trzy kolejne strony M1, M2, M3 dostępnych funkcji do wyboru pod poszczególnymi przyciskami wokół monitora

• Funkcja PROG pozwala wybrać 3 dowolne ekrany do szybkiego przełączania się przyciskiem Castle Switch na drążku. Dzięki temu można je szybko wyświetlić bez sięgania ręką do monitora. Warto to zrobić przed każdą misją wedle swoich upodobań.

Tak samo działa kolorowy monitor MCPD.

Monitor jako aktywny sensor

Wciśnij i przytrzymaj Castle Switch LEFT / RIGHT / AFT LONG zależnie od wybranego monitora. Na monitorze u dołu pojawią się kreski oznaczające, że dany ekran jest teraz SOI – Sensor of Interest.

 

Zapasowe instrumenty analogowe

1. Prędkościomierz
2. Sztuczny horyzont
3. Wysokościomierz
4. Wskaźnik kąta natarcia Angle of Attack
5. Prędkość wznoszenia / opadania

Obok znajdują się przyciski i selektor Jettison do awaryjnego odrzucenia ładunku oraz przełącznik uzbrojenia Master Arm.

Panel silinków i paliwa

1. Panel monitorowania parametrów silników – pokazuje dane z opóźnieniem i niesymetrycznie – wskazania dla silnika lewego i prawego mogą się różnić od siebie o niewielkie wartości
2. Wskaźnik poziomu paliwa
3. Zegarek analogowy
4. Wskaźnik ciśnienia w kabinie

Lewa konsola

1. Pokrętła głośności, panel radia, systemu IFF, kodowania
2. Panel sensorów (radar, FLIR itp.)
3. Panel oświetlenia zewnętrznego Exterior Lights

1. Panel zarządzania paliwem
2. Różne przełączniki
3. Panel CAS – Control Augmentation System – wspomagania sterowania lotem
4. Przycisk wysuwający i chowający klapy jest ukryty za przepustnicą – warto przypisać go sobie w wygodne miejsce na swoim modelu lub używać klawisza klawiatury F 

Istotne elementy z przodu lewej konsoli to:

• hak do łapania liny hamującej na lotniskach, opuszcza się i podnosi w pełnym zakresie
• kontrolka wysuniętych klap FLAP
• dźwignia podwozia

Prawa konsola

1. Panel systemu dostarczania tlenu
2. Panel silników
3. Panel systemów przeciw oblodzeniu i zaparowaniu Anti-Fog i Anti-Ice
4. Panel klimatyzacji / chłodzenia awioniki
5. Panel oświetlenia wewnętrznego Interior Lights

U góry, przed prawą konsolą znajduje się przełącznik hamulca parkingowego BRAKEHOLD (działa tylko, gdy włączony jest silnik i działa hydraulika) oraz dźwignia JFS (Jet Fuel Starter), pełniąca tę samą rolę, co APU w innych samolotach.

Kokpit WSO

1.

1. Monitory wielofunkcyjne MPD i MPCD
2. Panel zapasowych instrumentów analogowych
3. Konsola UFC

2.

1. Drążek sterowania
2. Lewa konsola z przepustnicą i lewym kontrolerem
3. Prawa konsola z prawym kontrolerem

3.
Monitory używa się w ten sam sposób, co w kokpicie pilota. Istotny jest przycisk Menu głównego M oraz przełączniki jasności i kontrastu.

4.
Również tak samo używa się konsoli UFC z klawiaturą.

Monitor jako aktywny sensor

Choć na kontrolerach WSO są przełączniki Castle Switch, do aktywacji monitorów jako aktywny sensor służy tu przełącznik Coolie Switch Left / Right. 

 

Zapasowe instrumenty analogowe

1. Ciśnienie w kabinie
2. Prędkościomierz
3. Sztuczny horyzont
4. Wysokościomierz barometryczny
5. Wskaźnik poziomu paliwa
6. Zegarek analogowy
7. Wskaźnik prędkości wznoszenia / opadania

Lewa konsola WSO

1. Panel komunikacji
2. Panel systemów walki elektronicznej EW
3. Panel sensorów / lasera
4. Video rejestrator

Prawa konsola WSO

1. Panel systemu dostarczania tlenu
2. Panel oświetlenia wewnętrznego Interior Lights
3. Panel systemów obrony TEWS (Tactical Electronic Warfare System)
4. Panel środków przeciwdziałania Chaff / Flare

Sterowanie – pilot

Drążek pilota

• Trim Switch – 4-kierunkowy przycisk trymera
• Castle Switch – 4-kierunkowy + wciśnięcie – przycisk do obsługi monitorów
• Autopilot Disengage – przyciśnięcie wyłącza tymczasowo autopilota
• Weapon Release – przycisk zwalniania uzbrojenia
• Auto Acquisition / Air Refueling Release – 3-stopniowy przycisk do obsługi różnych sensorów oraz odłączania sondy tankowania w powietrzu

W F-15E nie ma znanych z F-16 czy F/A-18 przycisków TMS i DMS, ale ich rolę przejmują: Castle Switch i Auto Acquisition – warto je przypisać w wygodnym miejscu.

UWAGA – bardzo ważna jest funkcja wciśnięcia Castle Switch – większość joysticków nie ma przycisku na górnym grzybku, dlatego trzeba poszukać do niego zamiennika w wygodnym miejscu. Wciśnięcie jest choćby konieczne, by ustawić HUD jako SOI.

• Gun Trigger – standardowy spust działka
• Nosegear Steering / Weapons Button – na ziemi przytrzymanie włącza ciaśniejsze skręty, w trybach AG i AA różne funkcje związane z obsługą uzbrojenia

Przepustnica

• Antenna Elevation Control – pokrętło ustawienia anteny radaru
• Left Multifunction Switch – pojedynczy lewy przycisk wielofunkcyjny
• Flaps – przycisk wysuwania klap (na krawędzi podstawy przepustnicy)
• Finger Lifts (prawy i lewy) – przyciski uruchamiajace połączenie startera JFS z danym silnikiem
• Target Designation Control – gałka analogowa z przyciskiem do obsługi sensorów / kursora, wyznaczania celów
• Right Multifunction (Coolie) Switch – 4-kierunkowy prawy przycisk wielofunkcyjny 

• CMD Dispenser Switch – 2-kierunkowy przycisk do wypuszczania chaff / flar
• Microphone Switch – 2-kierunkowy przycisk włączający mikrofon dla danego radia
• Speed Brake Switch – 3-stopniowy przycisk hamulca aerodynamicznego
• Undesignate / Missile Reject – (Boat Switch), 3-stopniowy przycisk, głównie do obsługi radaru i uzbrojenia AA
• Weapon / Mode Switch – 3-stopniowy przycisk wyboru uzbrojenia AA

Sterowanie – WSO

Lewy kontroler (dwa lewe monitory) / przepustnica

• CMD Switch – 3-stopniowy przycisk do obsługi chaff i flar
• Coolie Switch – 4-kierunkowy przycisk do obsługi dwóch lewych monitorów
• Castle Switch – 4-kierunkowy + wciśnięcie, różne funkcje
• Target Designator Control – analogowa gałka z przyciskiem do kontrolowania kamery, kursora radaru, wyznaczania celów
• Trigger – 2-stopniowy spust, różne funkcje
• Auto Acquisition / Mode Reject – 4-pozycyjny przełącznik, różne funkcje
• Laser Fire – spust lasera oraz inne funkcje
• Speed Brake (Przepustnica) – 3-stopniowy hamulec aerodynamiczny
• Microphone Switch (Przepustnica) – 2-stopniowy mikrofon radia
• Rudder Trim (Przepustnica) – trymer steru kierunku

Prawy kontroler (dwa prawe monitory)

• AAI / NCTR / EWWS Switch – 3-stopniowy przycisk do obsługi systemu IFF
• Coolie Switch – 4-kierunkowy przycisk do obsługi dwóch prawych monitorów
• Castle Switch – 4-kierunkowy + wciśnięcie, różne funkcje
• Target Designator Control – analogowa gałka z przyciskiem do kontrolowania kamery, kursora radaru, wyznaczania celów
• Trigger – 2-stopniowy spust, różne funkcje
• Auto Acquisition / Mode Reject – 4-pozycyjny przełącznik, różne funkcje
• Laser Fire – spust lasera oraz inne funkcje

Drążek WSO

• Trim Switch – 4-kierunkowy przycisk trymera
• Autopilot Steering Disengage – przyciśnięcie wyłącza tymczasowo autopilota
• Weapon Release – przycisk zwalniania uzbrojenia
• Air Refueling Release – odłączanie sondy tankowania w powietrzu
• Gun Trigger – zablokowany spust działka – bez funkcji

Ghost Controls – przezroczyste sterowanie

Jeśli drążek i przepustnica zasłaniają przyrządy, można zmienić je na przezroczyste dzięki opcji Ghost Controls. Normalnie kliknięcie na podstawę drążka ukrywa go w całości. Ghost Controls pozwala zamiast tego włączyć tryb przezroczystej przepustnicy i drążka. Funkcja działa tylko w przednim kokpicie.

1.
W opcjach specjalnych F-15E zaznacz funkcję Ghost Controls.

2.
Kliknięcie na podstawę drążka sprawi, że stanie się on przezroczysty. Drugie kliknięcie „ukryje” przepustnicę.

Jak usunąć blokady kół?

Częstym zaskoczeniem przy pierwszym kontakcie z F-15E jest brak reakcji obsługi naziemnej na polecenie usunięcia blokady kół Wheel Chocks. Symulator nie przewidział tu ewentualnego gestu rękami pilota, dlatego do usunięcia blokad musi być spełniony jeden z warunków:

1.
Włącz mikrofon na lewej konsoli MIC ON…

2.
…albo wydaj komendę przy otwartej kabinie.

Jak wyświetlić wysokościomierz radarowy?

W F-15E Strike Eagle włączenie wysokościomierza radarowego nie spowoduje, że będzie on widoczny na HUDzie w czytelny sposób. Pojawi się jedynie w formie taśmy z boku, jeśli wysokość spadnie poniżej 1500 stóp. Wyświetlanie go pod wysokością barometryczną  jest ukryte w opcjach konsoli UFC.

1.
Upewnij się, że wysokościomierz radarowy RDR ALT jest włączony – pozycja ON.

2.
Domyślnie pojawi się jedynie taśma wysokościomierza, jeśli samolot zejdzie poniżej 1500 stóp. Na obrazku poniżej widać na niej, że leci poniżej 500 stóp.

3.
Na konsoli UFC wciśnij przycisk DATA, by wyświetlić stronę z danymi. Po prawej pojawi się pole CARA z aktualną wysokością radarową – tutaj to 440 stóp.

4.
Kliknij przycisk obok, a pojawi się gwiazdka. Oznacza to, że wysokość jest teraz wyświetlana na HUDzie.

5.
Wysokość radarową widać teraz czytelnie na HUDzie.

Model pilota i WSO

Wciśnij RShift + P, by włączyć / wyłączyć modele pilota i WSO w kabinie w widoku FPP.

Ściągnij wersję PDF