Spis treści:
Uwagi
Kokpit pilota
Kokpit WSO
Before take off – przed startem

Uwagi

Poniższy spis czynności uruchamiania samolotu F-15E Strike Eagle bazuje na wersji Early Access – czerwiec 2023. W przyszłości może ulec zmianie. 

Opisane etapy obejmują pełne dostrajanie systemu nawigacji GC Alignment – z koniecznością wpisania współrzędnych geograficznych miejsca parkingowego samolotu. W obecnej wersji koordynaty są już domyślnie wpisane do konsoli UFC. Jeśli jednak twórca misji oznaczył specjalną opcję w edytorze – Cold Aircraft Needs GC Alignment – wymuszającą od pilota pełną kalibrację z wpisaniem współrzędnych – trzeba zrobić to ręcznie podczas Cold Startu. Opcja ta znajduje się w edytorze misji, w tym miejscu:

Kokpit pilota

Before engine startup – checklista przed uruchomieniem silników

1.
Zaczynamy od lewej strony, ustawiając niezbędne przełączniki przed uruchomieniem silników. Przede wszystkim upewnij się, że obie przepustnice są w tylnej pozycji Cut-Off. Jeśli przesuniesz je przypadkowo ustawiając joystick na pozycję idle, silników nie będzie dało się uruchomić.

2.
Włącz mikrofon interkomu MIC ON, by móc rozmawiać z obsługą naziemną i WSO. Bez tej opcji nie będziesz w stanie usunąć blokad kół – obsługa nie będzie cię słyszeć.

3.
Włącz światła pozycyjne i antykolizyjne. Informuje to obsługę naziemną, że ktoś jest w środku i będą włączane silniki. Po zachodzie słońca włącza się jeszcze światła Vert Tail Flood.

4.
U góry ustaw przełącznik CONF TANK na pozycję STOP TRANS. Na czas rozruchu silników wyłącza się dopływ paliwa ze zbiorników konforemnych.

5.
Ustaw przełączniki INLET RAMP L i R na pozycję AUTO. Dzięki temu po rozruchu silników wloty powietrza będą automatycznie sterować swoim pochyleniem.

7.
Prawa strona. Ustaw cztery przełączniki generatorów silników GEN na górną pozycję ON.

8.
Otwórz zielone osłonki głównych włączników silników ENG MASTER klikając na nie.

9.
Ustaw obydwa włączniki ENG MASTER na górną pozycję ON.

10.
Zamknij zielone osłonki, by zabezpieczyć switche silników przed przypadkowym wyłączeniem.

12.
Ustaw włącznik klimatyzacji AIR COND na górną pozycję AUTO. Zapewnia ona nie tylko komfortowe warunki dla pilota w kabinie, ale także chłodzi systemy awioniki w kokpicie, nie dopuszczając do ich przegrzania.

13.
Ustaw przełącznik dostarczania tlenu OXYGEN na środkową pozycję ON.

14.
Jeśli jest ciemno na zewnątrz, przekręć pokrętła oświetlenia kabiny FLOOD, by od razu po włączeniu zasilania kokpit był oświetlony.

15.
Włącz Jet Fuel STARTER na pozycję ON. 

Engine Startup – rozruch silników

16.
Lewym przyciskiem myszy pociągnij dźwignię PULL rozrusznika JFS Jet Fuel Starter – pełni tę samą rolę, co APU w innych samolotach. Uruchamia pomocniczy silnik, który pomaga w rozruchu silników głównych. Usłyszysz charakterystyczny dźwięk buczenia, a po paru sekundach zapali się lampka gotowości STARTER READY. 

17.
Wykonaj pierwszy test systemu przeciwpożarowego. Naciśnij przełącznik w dół TEST lewym przyciskiem myszy. Za pierwszym razem włączy się tylko alarm systemu AMAD (Airframe Mounted Accessory Drive) i pierwsza kontrolka na dole.

18.
Na początku uruchamia się prawy silnik nr 2, który pozwala prawidłowo przetestować system hydrauliczny. Wciśnij przycisk FINGER LIFT na prawej przepustnicy, by połączyć silnik z rozrusznikiem JFS.

19.
Po chwili, z pewnym opóźnieniem, włączy się ekran parametrów silników, a wskazania prawego silnika zaczną rosnąć do 26% RPM.

20.
Gdy silnik osiągnie 26% RPM, wykonaj drugi test systemu przeciwpożarowego. Ustaw przełącznik na pozycję TEST. Tym razem włączy się alarm systemu AMAD oraz prawego i lewego silnika L R ENGINE, ze środkowymi lampkami kontrolnymi.

21.
Klawiszami RShift + Home przesuń prawą przepustnicę na pozycję IDLE, by zakończyć uruchamianie prawego silnika.

22.
Obserwuj wskazania silnika. Gdy RPM dojdzie do 56%, włączy się zasilanie elektryczne i wszystkie kontrolki. Silnik ustabilizuje się na 72%, choć wartość ta może skakać do 71%. Prawy wlot powietrza do silnika automatycznie skieruje się w dół.

23.
Gdy silnik osiągnie 72% RPM, wykonaj trzeci i ostatni test przeciwpożarowy. Tym razem zapali się pięć kontrolek, a do alarmów dojdzie jeszcze komunikat AB BURN THRU LEFT i RIGHT.

24.
Powtórz wszystkie kroki, by uruchomić lewy silnik nr 1, ale już bez testów pożarowych. Najpierw wciśnij przycisk FINGER LIFT (uwaga, może być niewidoczny przez pozycję prawej przepustnicy – da się go wyczuć przez dymki podpowiedzi przycisków albo można przypisać do klawiatury / przepustnicy sprzętowej). Monitoruj obroty do 26% RPM.

25.
Wciśnij klawisze RAlt + HOME, by przesunąć lewą przepustnicę na pozycję IDLE. Monitoruj wskazania silnika, aż ustabilizują się na 71-72% RPM. Rozruch silników zostanie zakończony.

26.
Zamknij kabinę wciskając klawisze LCtrl + C lub klikając dwa razy na dźwigni owiewki.

After Engine Startup – po rozruchu silników

27.
Włącz na wszelki wypadek hamulec parkingowy BRAKEHOLD ON.

28.
Przetestuj kontrolki ostrzegawcze przytrzymując LT TEST na pozycji ON. 

29.
W realu sprawdza się, czy jakaś żarówka nie jest uszkodzona, co w powietrzu mogłoby oznaczać brak informacji o awarii jakiegoś podzespołu, niewysuniętych klapach czy podwoziu.

30.
Włącz przednią konsolę UFC przekręcająć pokrętło jasności BRT.

31.
Włącz radia UHF i VHF wciskając gałki po bokach konsoli. Napisy R1 i R2 OFF zmienią się na domyślne częstotliwości.

32.
Włącz HUD przekręcając dolne pokrętło jasności BRT na konsoli UFC. Przed dostrojeniem systemu nawigacji HUD nie nadaje się jeszcze do użytku – na kompasie pojawi się napis OFF.

33.
Wygaś kontrolkę ostrzegawczą MASTER CAUTION klikając na niej.

34.
Lewa konsola. Włącz następujące sensory:

• JTDS (Joint Tactical Information Distribution System) – pozycja NORM. To Datalink, (w obecnej wersji nie działa)
• TF RDR – pozycja ON – Terrain Following Radar – radar śledzenia terenu przy locie na niskich wysokościach (w obecnej wersj nie działa)
• RDR ALT – pozycja ON – wysokościomierz radarowy
• RADAR – pozycja STBY

35.
Ustaw przełącznik nawigacji INS na GC ALIGN (GyroCompass). To najdokładniejsza metoda dostrojenia systemu nawigacji, trwa około 4 minut. Inna opcja to STORE (Stored Heading) – nieco szybsza, używana, gdy samolot nie zmienił pozycji po ostatnim wygaszeniu systemów. W niektórych misjach wykonanie pełnego dostrojenia GC Align może być narzucone z góry. Po przekręceniu gałki na GC należy kontynuować czynności dostrajania na HUDzie i konsoli UFC.

36.
UWAGA
W obecnej wersji domyślnie na HUDzie pojawi się napis GC NO TAXI – zakaz kołowania, by dostrojenie przebiegło bez błędów. Nie trzeba wykonywać żadnych dodatkowych czynności, ALE jeśli twórca misji wymusi w edytorze GC Aligment, konieczne będzie ręczne wpisanie pozycji parkingowej. W takim przypadku na HUDzie pojawi się napis GC PP REQ (Present Position Required). Poniższe czynności dotyczą takiej właśnie sytuacji.

37.
Wciśnij RShift + K, by wyświetlić kneeboard. Aktualna pozycja parkingowa jest zawsze dostępna w dokumentach kneeboarda. Ważna jest długość i szerokość geograficzna, czyli współrzędne LAT LONG w polu Initial Poistion. Jeśli na konsoli UFC są same zera, konieczne jest ich ręczne wprowadzenie. W innym przypadku pola te będą już wypełnione.

38.
Zaczynamy od wpisania szerokości geograficznej Latitude. Do wpisania jest wartość N 37 47 069. Na klawiaturze UFC klikamy kolejno:

• SHF (Shift – do wpisywania liter) i „2„, by wpisać N dla północy
• następnie ciąg cyfr bez żadnej przerwy czy kropki: 3747069. Kropki wstawią się automatycznie
• Jeśli się pomylisz, wciśnij przycisk CLR (Clear)

39
Wciśnij przycisk na konsoli UFC przy polu N – liczby współrzędnych zostaną automatycznie wprowadzone.

40.
Analogicznie wprowadź długość geograficzną Longitude. Do wpisania jest ciąg W 116 46 002.

UWAGA. W przypadku długości geograficznej pierwsze pole wymaga zawsze wpisania 3 cyfr. W rejonach, gdzie długość zaczyna się od dwucyfrowych wartości, np. Kaukazie, należy zacząć od cyfry zero „0”.

Na klawiaturze UFC klikamy kolejno:

• SHF (Shift – do wpisywania liter) i „4„, by wpisać W dla zachodu
• następnie ciąg cyfr bez żadnej przerwy czy kropki: 11646002. Kropki wstawią się automatycznie.
• Jeśli się pomylisz, wciśnij przycisk CLR (Clear)

41.
Wciśnij przycisk na konsoli UFC przy polu E – liczby współrzędnych zostaną automatycznie wprowadzone.

42.
Na HUDzie pojawi się komunikat GC NO TAXI – zakaz kołowania podczas dostrajania nawigacji. W realiach DCS World samolot jest o wiele bardziej czuły i warto podczas tego procesu nie ruszać sterów ani nie zarządzać przezbrajania / tankowania.

43.
Po chwili napis zmieni się na wartość liczbową GC 15.5, która będzie z czasem maleć aż dojdzie do zera i końca procesu dostrajania nawigacji.

44.
Czuły proces dostrajania nawigacji warto wykorzystać na programowanie awioniki. Włącz monitory MPD i MCPD klikając przełączniki ON w ich narożnikach.

45.
Zaprogramuj ekrany monitorów wedle swojego uznania, ustaw programy PACS uzbrojenia dla danej misji. Zwykle robi to WSO, ale pilot ma tutaj takie same możliwości. Szczegółowe instrukcje na ten temat znajdują się w osobnych wpisach.

46.
Odblokuj sztuczny horyzont klikając lewym przyciskiem myszy i kręcąc rolką myszy. Ustaw lokalne ciśnienie barometryczne na wysokościomierzu.

47.
Ustaw BINGO FUEL przekręcając gałkę i ustawiając grot na wskaźniku w wybranym miejscu.

48.
Nawigacja powinna być już dostrojona. Sprawdź na HUDzie, czy pojawił się napis GC OK.

49.
Przy GC OK, przekręć gałkę systemu nawigacji INS na pozycję NAV.

50.
Wykonaj pierwszy test systemu sterowania wychylając drążek i pedały, jeszcze bez włączonego systemu wspomagania.

51.
Ustaw wszystkie przełączniki systemu wspomagania sterowania lotem CAS (Control Augmentation System) PITCH, ROLL, YAW na górną pozycję ON.

52.
Wykonaj drugi test sterów z włączonym systemem CAS.

53.
Przetestuj wychylenie klap (klawisz F) i hamulca aerodynamicznego (klawisz B).

54.
Sprawdź działanie drzwi wlewu do tankowania w powietrzu

55.
Z kokpitu pilota samolot jest gotowy do rozpoczęcia kołowania. Jeśli chcesz od razu startować do misji, niezbędne będą kolejne czynności przedstawione niżej, po etapie Cold Start dla WSO, choć adekwatne już dla procedury startu.

Kokpit WSO

Before engine startup – checklista przed uruchomieniem silników

1.
Włącz mikrofon interkomu do porozumiewania się z pilotem i obsługą naziemną.

2.
Włącz system dostarczający tlen – OXYGEN na pozycję ON.

3.
Jeśli jest ciemno, podkręć gałki oświetlenia kokpitu, by od razu po włączeniu zasilania kokpit rozświetlił się.

After Engine Startup – po rozruchu silników

4.
Wykonaj test lampek kontrolnych przytrzymując przełącznik LT TEST na pozycji ON.

5.
Wszystkie kontrolki powinny się świecić.

6.
Włącz monitory MPD i MCPD.

7.
Włącz konsolę UFC przekręcając pokrętło jasności BRT.

8.
Odblokuj sztuczny horyzont, ustaw lokalne ciśnienie na wysokościomierzu barometrycznym.

9.
Lewa konsola. Włącz systemy i sensory:

• TGT FLIR (zasobnik celowniczy) – pozycja STBY lub ON do testu działania
• RWR / ICS (Radar Warning Receiver / Internal Countermeasures Set – środki przeciwdziałania) – pozycja COMBAT
• ICS (środki przeciwdziałania) – pozycja AUTO

10.
Prawa konsola. Ustaw przełączniki systemu walki elektronicznej TEWS:

• ICS (Internal Countermeasures Set) – pozycja ON
• RWR – pozycja ON
• MODE – tryb wyrzucania chaff i flar – MAN ONLY lub wedle uznania

11.
Opcjonalnie włącz ekran zasobnika celowniczego TPOD do testu, jeśli ustawiłeś jego przełącznik na ON.

12.
TPOD w trybie ON potrzebuje kilku minut, zanim pojawi się obraz z kamery FLIR. Wyświwetla wtedy komunikat: TPOD NRDY – UNSTOWED (TPod Not Ready – Unstowed – zasobik niegotowy, odblokowany).

13.
Obraz z kamery pokaże się po chwili.

14.
Do kołowania i startu ustaw TPOD z powrotem w pozycji STBY.

15.
Jeśli lecisz na misję jako Wizzo, wykorzystaj czas na płycie lotniska do konfiguracji ekranów i uzbrojenia PACS.

16.
Samolot jest gotowy do kołowania.

Before take off – przed startem

Poniższe czynności nie należą już do listy rozruchu samolotu Cold Start, tylko do kołowania i startu, które będą omówione dokładnie w osobnym wpisie. Jeśli jednak chcesz od razu startować do testowego lotu, musisz wykonać dodatkowe czynności:

1.
Włącz dopływ paliwa ze zbiorników konforemnych CFT przestawiając przełącznik CONF TANK na NORM.

2.
Wciśnij i przytrzymaj przycisk trymera do startu T/O, aż zaświeci się zielona lampka i usłyszysz komunikat YAW BREAK.

3.
Wysuń klapy przyciskiem F lub przełącznikiem za przepustnicą.

4.
Ustaw przełącznik radaru na pozycję ON.

5.
Uzbrój fotele, zarówno pilota, jak i WSO.

6.
Wywołaj obsługę naziemną, by usunęła blokady kół WHEEL CHOCKS – REMOVE.

7.
Zwolnij hamulec parkingowy BRAKEHOLD.

8.
Samolot jest gotowy do startu.

Ściągnij wersję PDF