Spis treści:
Podstawy nawigacji w OH-58D Kiowa
Ekran HSD
Dodawanie punktu
Dodawanie punktu do trasy / tworzenie trasy
DIR POINT – nawigacja bezpośrednia do punktu
Kasowanie punktu z bazy danych
BFLD GRPH – rysowanie na obrazie pola bitwy
PP – punkt startowy

Podstawy nawigacji w OH-58D Kiowa

1.
Kiowa korzysta z połączonych systemów nawigacji GPS i inercyjnej. Przy uruchamianiu śmigłowca dostrajanie jest ustawione domyślnie na AUTO i uruchamia się automatycznie. Można to sprawdzić klikając na stronie INIT przycisk NAV ALIGN. 

2.
Dostrajanie trwa dopóki nie zniknie napis GC ALIGN na dole, a pozycja IFA NOGO zmieni się na GO.

3.
Kierunek do aktywnego punktu nawigacyjnego pokazuje grot skierowany do góry.

4.
Manewruj śmigłowcem tak, by grot znalazł się na środku taśmy kompasowej. Po lewej widać nazwę aktywnego waypointa (2W), odległość do niego (KM lub NM) oraz czas lotu do niego ETE (Estimated Time Enroute). ETE ma dziwny format przybliżonego czasu w dziesiątych godziny – 0.0 oznacza czas lotu poniżej 10 minut, 0.1 – 10-20 minut, 0.2 – 20-30 minut itd.

5.
Punkty będą zmieniać się automatycznie po doleceniu do nich. Przyciskami NEXT POINT i PREV POINT można przełączać aktywne punkty wybranej trasy Route. Jeśli nie ma następnego lub poprzedniego punktu, funkcje zmienią się na START ROUTE i END ROUTE (start trasy i koniec trasy).

Ekran HSD

1.
Szczegółowe funkcje nawigacji dostępne są na ekranie HSD Horizontal Situation Display. Domyślnie wyświetla ona informacje na czarnym tle, z naszym śmigłowcem na środku i aktywną trasą nr 1 (Route 1) o nazwie ME, łączącą punkty nawigacyjne stworzone w edytorze.

2.
Klikając na przycisku HSD można przełączać się pomiędzy wersją standardową z czarnym tłem lub z nałożoną mapą kartograficzną.

3.
Dostępne tu opcje widoku to:

• MAP CENTER / OFFSET – przełącza pozycję naszego śmigłowca pomiędzy środkiem ekranu i dołem
• SCALE – skala mapy / pokazywanych odległości

Zwróć uwagę, że pierwszy punkt nawigacyjny 1W nie jest połączony z punktem startowym śmigłowca. Jeśli chcesz od razu widzieć trasę, postaraj się, by był on relatywnie blisko punktu startu. Jeśli będziesz chciał ustawić nawigację na powrót do bazy, musisz wcześniej stworzyć punkt z jej lokalizacją. 

4.
Pozostałe funkcje na ekranie głównym HSD to:

• DIR POINT (Direct Point) – aktywacja bezpośredniej nawigacji do wybranego punktu
• NAV UPD (Navigation Update) – aktualizacja dostrojenia nawigacji, tworzy punkt – cel, nad którym właśnie przelatuje śmigłowiec z opcją zaakceptowania go STORE lub odrzucenia REJECT. Funkcja przydatna do oznaczenia ważnego punktu na mapie, niekoniecznie do strojenia nawigacji w realiach DCS. Szybszy dostęp do tego samego zapewnia przycisk BOB UP Button na drążku, który od razu zapisuje punnkt cel pod śmigłowcem
• RMS (Rotorcraft Map System) – otwiera zaawansowane ustawienia mapy
• NAV SETUP – otwiera zaawansowane funkcje nawigacji, jak towrzenie punktów i tras
• ACTIVE ROUTE – zmienia aktywną trasę ROUTE 1, 2 lub 3

Opcje wyświetlania mapy RMS – Rotorcraft Map System

1.
Wciśnij RMS, by przejść do opcji wyświetlania mapy Rotorcraft Map System.

2.
Dostępne opcje wyświelania mapy to:

• HDG / NORTH – obraca mapę w trybach: HDG – aktualny kurs jest na godzinie 12, NORTH – północ jest na godzinie 12
• OVRLAY – włącza/wyłącza wyświetlanie komunikatów / wiadomości systemowych JVMF (Joint Variable Message Format) na ekranie HSD
• SETUP – wyświetla listę symboli do indywidualnego włączenia ich widoczności na mapie
• ELEV BND – (Elevation Band) – włącza / wyłącza ciemną kolorystkę terenu od wysokości ustawionej w funkcji Setup (działa tylko w trybie cyfrowego obrazu terenu mapy DTED)
• MODE – przełącza widok mapy z kartograficznej CHART na cyfrowy skan terenu DTED (Digital Terrain Elevation Display) lub wyłącza widok mapy (tryby DATA, NONE)
• ZOOM – powiększa widok mapy
• SLEW – centruje widok na wybranym punkcie nawigacyjnym, celu lub Control albo współrzędnych
• MAP CENTER / OFFSET – centruje widok mapy z naszy śmigłowcem na dole (Offset) lub na środku (Center)
• SCALE – wybór skali mapy

Dodawanie punktu na mapie

1.
Wszelkie dane wprowadza się za pomocą klawiatury na środku panelu instrumentów. Najważniejsze przyciski na niej to ENTER do potwierdzania wprowadzonych liczb i znaków, CLR – kasuje całe pole, STRZAŁKA W LEWO – działa jak Backspace, kasuje znak.

2.
Na ekranie HSD wciśnij przycisk NAV SETUP.

3.
Do wyboru są punkty nawigacyjne Waypoints (WPT), punkty cele Target Points (TGT) i punkty kontrolne Control Points (CP). Dodawanie tych ostatnich dostępne jest po kliknięciu ich listy CP LIST. Punkty różnią się od siebie domyślną numeracją 1W, 1T, 1C – procedura dodawania wygląda identycznie. Wybierz jedną z opcji: NEW WPT, NEW TGT lub CP LIST – NEW CP.

4.
System zapropnuje domyślną, pierwszą wolną nazwę punktu. Można ją zmienić na dowolną 6-literową, o ile na początku będzie liczba. W praktyce system najsprawniej działa z domyślnymi nazwami, przy innych miał problemy choćby z funkcją usuwania punktów. Kliknij ENTER na klawiaturze.

5.
POS to miejsce na wpisanie współrzędnych. System domyślnie zaproponuje początek danych siatki MGRS. Migający kursor zachęca do dopisania reszty.

6.
Współrzędne mogą być w dokumentach misji lub przekazane przez radio w trakcie jej trwania. Ostatecznie możesz znaleźć je na mapie F10, przytrzymując LAlt i klikając lewym przyciskiem myszy na wybranym punkcie na mapie.

7.
Domyślny system wymaga współrzędnych siatki MGRS. Zwróć uwagę, że starszy system Kiowa przyjmuje 8 cyfr, a nie 10 – musisz wpisać pierwsze 4 cyfry z każdej grupy, a przed nimi odpowiednie litery, w tym przypadku DB. Na koniec koniecznie potwierdź dane ENTER na klawiaturze!

8.
Kolejne pole to wysokość punktu nad poziomem morza ELEVation. System zaproponuje tu dane ze swojej bazy, które zwykle będą się zgadzać z tymi z mapy. Ponownie, koniecznie potwierdź dane ENTER na klawiaturze.

9.
Aby system zapamiętał wprowadzony punkt, na koniec konieczne wciśnij przycisk STORE. Napis zamiga kilka razy potwierdzając zapisanie punktu.

10.
Klikając listę punktów WPT LIST można sprawdzić, że punkt 6W został dodany do pozostałych.

11.
Tworząc punkt możesz zmienić format współrzędnych na LAT LONG STANDARD (długość i szerokość geograficzną. W ten sposób nie tylko zmieniać format wprowadzania danych punktu, ale i system miar na HSD. Odległość do punktu pokazuje się wtedy w milach morskich, a wysokość npm. w stopach. Funkcja PREPOINT pozwala od razu oznaczyć punkt jako ten, gdzie będzie można automatycznie skierować kamerę systemu MMS.

12.
Dodawanie punktu celu TGT przeprowadza się identycznie, tylko wizualnie grupa danych wygląda inaczej.

Dodawanie punktu do trasy / tworzenie trasy

1.
Stworzenie nowego punktu powoduje jedynie, że jest on w bazie danych komputera śmigłowca. Aby znalazł się w planie lotu, należy dodać go ręcznie do danej trasy. Z ekranu HSD wciśnij NAV SETUP.

2.
Wybierz jedną z trzech tras ROUTE. Jeśli chcesz dodać punkt do istniejącej trasy, wybierz pierwszą trasę z edytora o nazwie ME.

3.
Aby dodać punkty do trasy wybierz ADD LEG (dodaj etap). Kursor na końcu listy waypointów zacznie migać. Na klawiautrze wpisz nazwę punktu (w tym przypadku 6W) i potwierdź ENTER na klawiaturze.

4.
Punkt 6W zostanie dodany do trasy.

5.
Inne opcje to:

• CHG LEG (Change Leg) – zmień punkt w trasie
• INS LEG (Insert Leg) – dodaj punkt pomiędzy istniejącymi punktami
• DEL LEG (Deleted Leg) – usuń punkt z trasy

6.
W ten sposób można stworzyć dwie zupełnie nowe trasy, które mogą składać się ze wszystkich typów punktów – mieszać punkty nawigacyjne, cele i kontrolne.

7.
Do zmiany aktywnej trasy służy przycisk ACTIVE ROUTE na HSD.

DIR POINT – nawigacja bezpośrednia do punktu

1.
DIR POINT to funkcja bezpośredniej nawigacji do wybranego punktu na mapie. Na ekranie HSD wybierz DIR POINT.

2.
Na klawiaturze wpisz nazwę wybranego punktu (np. 5W) i potwierdź ENTER. Następnie wciśnij przycisk STORE.

3.
Aktywna trasa zniknie, a zamiast niej pojawią się wskazówki nawigacji do wybranego punktu.

Kasowanie punktu z bazy danych

1.
Na HSD wybierz NAV SETUP.

2.
Wybierz listę, z której chcesz usunąć punkt.

3.
Wybierz funkcję DEL. Na klawiaturze wpisz nazwę punktu i potwierdź ENTER.

BFLD GRPH – rysowanie na obrazie pola bitwy

BFLD GRPH, czyli Battlefield Graphics to funkcja pozwalajca na rysowanie linii oraz stref na cyfrowym obrazie pola bitwy na HSD. Przypomina tworzenie stref Zone w Apachu, ale nie jest aż tak zaawansowane i proste w użyciu. Linie nie mogą być rysowane dowolnie, tylko pomiędzy wskazanymi punktami na mapie, uprzednio stworzonymi według opisu wyżej. Pred rozpoczęciem rysowania warto mieć już stworzone punkty i projekt, jaki obszar chcemy mieć narysowany na mapie.

1.
Na HSD wybierz NAV SETUP.

2.
Wybierz funkcję BFLD GRPH.

3.
Wybierz, czy chcesz narysować linię LINE łączącą dwa punkty, czy całą strefę / obszar AREA, łączacy wiele punktów. Na tej stronie możesz też wykasować wszystkie rysunki lub pojedyncze po nazwie funkcją DELETE. Jeśli musisz przy okazji stworzyć potrzebne punkty Control Points na mapie, jest tu też skrót do funkcji tworzenia punktów NEW CP 

4.
Potwierdź numer obszaru lub linii (jednego z 10 na liście do stworzenia, edytowania ( wciskając ENTER na klawiaturze. 

5.
Przejdziesz do ekranu rysowania, które robi się tak samo, jak trasę – wskazując kolejne punkty do łączenia funkcją ADD LEG. Na tym ekranie możesz też nadać unikalną nazwę obszarowi lub linii NAME. Dla wygody są tu też skróty do stworzenia punktów nawigacyjnych i celów. Łączenie kasuje się funkcją DEL LEG.

6.
Dodawaj punkty, aż powstanie spodziewany obszar.

7.
Na ekranie HSD narysowany obszar wyróżnia się od linii trasy.

PP – punkt startowy

Punkt startowy, np. z lotniskiem lub bazą nie jest nigdy częścią trasy, ale jego współrzędne można podejrzeć na liście CONTROL POINTS – są one tam tworzone automatycznie, jako punkt PP (Present Position). Wykorzystując te współrzędne można stworzyć punkt powrotny na lotnisko.

Ściągnij wersję PDF