Pocisk AGM-88C HARM (High Speed Anti-Radiation Missile) to broń przeciwradarowa do niszczenia urządzeń radiolokacyjnych przeciwnika, głównie powiązanych z wyrzutniami rakiet przeciwlotniczych typu SAM. Działa w trybie „odpal i zapomnij” dzięki antenom w głowicy pocisku, które same wykrywają i nakierowują się na źródło radaru. HARM-y znajdują się w użyciu od 1983 roku, a swoje szczególne znaczenie pokazały w czasie operacji Pustynna Burza. Kod radiowy pilotów przy wystrzeleniu HARM-a to „Magnum”.
Ciekawostka – HARM-y były takim postrachem w czasie Pustynnej Burzy, że po pewnym czasie wystarczyło tylko, by piloci rzucili przez radio hasło „Magnum”, a podsłuchujący ich Irakijczycy momentalnie wyłączali radary, licząc, że teoretyczny pocisk zgubi namiar.
AGM-88C HARM to ogromny pocisk o długości 4 metrów, ale posiada stosunkowo niewielką głowicę o masie 66 kilogramów. W DCS World nie jest w stu procentach skuteczny. Czasami trafia gdzieś obok celu i konieczna jest druga salwa, bo efekt eksplozji nawet w pobliżu załogi obsługi radaru nie robi takiego wrażenia, jak w rzeczywistości. Jego rozmiar sprawia też, że obrona przeciwlotnicza może go zestrzelić, nim dotrze do celu.
HARM tylko w jednym trybie PB pokazuje informację o tym, że jesteśmy w zasięgu celu. bazuje wtedy na danych punktu nawigacyjnego. W pozostałych przypadkach do oceny odległości do celu musimy wziąć pod uwagę takie rzeczy, jak aktywność wrogiego radaru, to czy nas wykrywa i jakiego jest typu.
Zasięg HARM-ów zależy w dużej mierze od naszej prędkości i wysokości – im wyżej i szybciej lecimy, tym HARM ma większy zasięg. Oznacza to jednak, że wróg także widzi nas o wiele wyraźniej i może zaatakować z większej odległości. Maksymalny zasięg około 80 mil rzadko sprawdza się więc w praktyce i zwykle warto wykonać atak z odległości 30, a nawet 20 mil. Im wyżej będziesz leciał, tym bardziej wystawisz się na cel.
Niezbędne klawisze:
Sensor Control Switch Right lub Left – aktywacja ekranu DDI
Uncage/Cage – aktywacja pocisku po zalockowaniu w trybie TOO
Weapon Release – odpalenie pocisku
RAID/FLIR/FOV – przełączanie pomiędzy zalockowanymi celami
Spis treści:
Tryby odpalenia AGM-88C HARM i różnice pomiędzy nimi
Tryb SP – Self Protect
Tryb TOO – Target of Opportunity
Filtrowanie celów w TOO
Tryb PB – Pre-Briefed
Tabela kodów zagrożeń
Tryby odpalenia pocisku HARM
Pocisk AGM-88 HARM może być wystrzelony w trzech trybach:
1 – SP – Self-Protect;
2 – TOO – Target of Opportunity;
3 – PB – Pre-Briefed
Pierwsze dwa tryby wymagają zalockowania pocisku na konkretnym celu przed wystrzeleniem. Odbywa się to na ekranie wojny elektronicznej EW. Self-Protect (SP) to w zasadzie tryb ostatniej szansy, jak jego nazwa wskazuje („samoobrona”). W tym przypadku pocisk sam lockuje się na celu stanowiącym największe zagrożenie.
Target of Opportunity (TOO) z kolei pozwala pilotowi samemu przełączać lock pomiędzy wykrytymi przez EW kontaktami i wybrać cel według własnego uznania.
Trybów SP I TOO użyjemy zwykle w sytuacjach, gdy obecność wrogiej baterii SAM zaskoczy nas gdzieś nad terytorium wroga.
Pre-Briefed (PB) oznacza generalnie „cel z odprawy”, czyli taki, którego obecność była z góry wiadoma. To jedyny tryb, który nie wymaga wcześniejszego zalockowania celu, ale pilot musi za to wyznaczyć punkt nawigacyjny z jego pozycją (lub mieć już taki gotowy w planie lotu) oraz wiedzieć dokładnie, jaki typ zagrożenia atakuje. Dzięki temu pocisk HARM można odpalić nie wystawiając się na bezpośrednie zagrożenie, a sama rakieta leci trajektorią po paraboli „loft”, by zwiększyć zasięg. Wymogiem trafienia jest jednak aktywacja wrogiego radaru tuż przed osiągnięciem celu przez pocisk, dlatego warto pomyśleć o jakieś taktyce prowokacji do aktywowania radaru lub strzelać do celu, który na pewno będzie aktywnie skanował przestrzeń. W trybie PB konieczna jest znajomość specjalnych kodów dla każdego typu zagrożenia z ziemi. Warto ją mieć gdzieś na boku czy w kneeboardzie. Znajdziesz ją na końcu tego wpisu.
Tryb SP – Self-Protect
1.
Wybierz tryb atakowania celów naziemnych A/G.
2.
Z ekranu uzbrojenia STORES wybierz pociski HARM.
3.
Ukaże się nam ekran zarządzania pociskiem HARM:
SP – tryb Self-Protect, domyślnie ustawiony – pozostaw ten wybór;
STA – podaje numer pylonu z aktywnym pociskiem;
STEP – pozwala zmienić aktywny pylon, jeśli mamy więcej niż jeden HARM;
RSET – reset z powrotem zalokuje pocisk na najbardziej priorytetowym celu
4.
Cele najlepiej przeglądać na ekranie EW. Jego symbole to temat na osobny artykuł. Tutaj wystarczy wiedzieć, że litery i cyfry oznaczają konkretny sprzęt radiolokacyjny. Symbol domku nad cyfrą oznacza radar naziemny, łagodnie wygięte podkreślenie u dołu to radar na okręcie, U to radar nieznany, a półkole na dole to sygnał, że radar śledzi również nas.
W menu głównym TAC drugiego monitora wybierz EW.
5.
Kwadrat wokół symbolu radaru oznacza zalokowanie przez pocisk HARM. Możemy przełączać lock pomiędzy celami przyciskiem RAID/FLIR/FOV (domyślnie „i”)
6.
Na HUDzie symbolika nie jest zbyt skomplikowana. Widać rodzaj broni i symbole zagrożenia z kwadratem wokół zalokowanego celu.
7.
Odpal pocisk za pomocą WEAPON RELEASE – „MAGNUM”! Pamiętaj, że nigdzie nie ma podanego zasięgu do celu. HARM nie lecący „loftem” bywa skuteczny na ok. 20 mil.
Tryb TOO – Target Of Opportunity
W trybie TOO możemy znacznie dokładniej przefiltrować dostępne cele, zwłaszcza w sytuacjach, gdy w okolicy jest ich szczególnie dużo.
1.
Wybierz tryb atakowania celów naziemnych A/G.
2.
Z ekranu uzbrojenia STORES wybierz pociski HARM.
3.
Przełącz tryb pracy HARM-ów na TOO. Ich ekran jest teraz o wiele bardziej zapełniony. Żółtymi ramkami zaznaczone jest pole widzenia głowicy pocisku, w podobnym stylu, jaki jest w naprowadzanych laserowo Maverickach. Aby zacząć wybierać cele jak poprzednio przyciskiem RAID/FLIR/FOV musimy przede wszystkim uaktywnić ten ekran klawiszem SENSOR CONTROL SWITCH lewo lub prawo – zwykle będzie to lewy ekran. Potwierdzi to mały symbol diamentu w górnym prawym rogu.
TOO – wybrany tryb odpalenia HARM-ów;
STA – numer pylonu z aktywnym pociskiem;
diament w narożniku – oznacza aktywny ekran do operowania wybierany przyciskiem SENSOR CONTROL SWITCH;
CLASS – włącza ekran filtrowania widocznych celów;
STEP – pozwala przełączać aktywne pylony;
RSET – reset lokuje pocisk na najbardziej priorytetowym celu;
SCAN – wyświetla klasy celów, jakie wykrywa obecnie pocisk;
LIMIT – ogranicza wyświetlanie celów do 5 najgroźniejszych.
4.
Choć cel jest obrysowany symbolem kwadratu i zalockowany – nie można jeszcze wystrzelić pocisku. Musisz „uwolnić” jego sensor, by stał się aktywny – dopiero wtedy przekreślenie zniknie i pojawi się skrót RDY (gotowy).
Pocisk aktywujemy wciskając CAGE/UNCAGE (domyślnie klawisz „c”)
Nad wybranym celem pojawi się H-OFF (hand-off) – informacja, że śledzeniem tego celu zajmuje się teraz pocisk HARM.
5.
Na HUDzie zobaczymy podobną, nieco uboższą symbolikę. Jest nazwa pocisku i kwadrat pokazujący kierunek do wybranego celu.
6.
Wciskamy WEAPON RELEASE – „Magnum”! Pamiętaj, że nigdzie nie ma podanego zasięgu do celu. HARM nie lecący „loftem” bywa skuteczny na ok. 20 mil.
Filtrowanie typów celów w TOO
1.
Zaletą trybu TOO jest filtrowania celów. W tym celu musimy wybrać na ekranie HARM-a opcję CLASS. Zobaczymy wtedy dość skomplikowany zestaw skrótów:
Generalnie oznaczają one różne rodzaje celów przyjaznych i wrogich. Wciskając dany przycisk ograniczamy wyświetlanie celów do danej klasy. Dokładną listę dla chętnych zamieszczam na końcu tego wpisu. Głównie przyda się podstawa, że H oznacza wroga (hostile), a F swoich (friendly).
2.
Opcja SCAN dotyczy tej samej kwestii – wyświetla wszystkie klasy, jakie aktualnie wykrywa nasz radar wczesnego ostrzegania. Zaznaczone są one pełnym kółkiem. Jeśli są poza polem widzenia pocisku, przy kółku jest jeszcze grot strzałki.
Lista klas i znaczenie skrótów:
ALL – all classes – wszystkie klasy radaru
FRD – friendly – radary „swoich”
HOS – hostile – radary wrogie
FN – friendly naval – „swoje” radary na okrętach
HN – hostile naval – wrogie radary na okrętach
F1 – „stare” przyjazne radary
F2 – „nowe” przyjazne radary
H1 – „stare” wrogie radary
H2 – „nowe” wrogie radary
FAA – friendly AAA – „swoje” baterie przeciwlotnicze
HAA – hostile AAA – wrogie baterie przeciwlotnicze
FS – friendly search – „swoje” radary przeszukujące
HS – hostile search – wrogie radary przeszukujące
UKN – unknown – radary niezidentyfikowane
PRI – primary – radary, które zalokowały nasz samolot
Tryb PB – Pre-Briefed
W trybie PB nie trzeba lockować celu, ale wymagany jest punkt nawigacyjny blisko miejsca, gdzie nadaje wrogi radar. Jeśli nie jest on z góry wyznaczony na planie lotu, musisz go stworzyć sam, np. na podstawie współrzędnych z zasobnika TGP lub nadanych przez radio. Dokładną instrukcję znajdziesz w rozdziale o nawigacji. Dodatkowo musisz jeszcze dokładnie określić typ celu do ataku, np. SA-6. Robi się to za pomocą specjalnych kodów. Tabelę z nimi znajdziesz na końcu wpisu.
1.
Wybierz tryb atakowania celów naziemnych A/G.
2.
Z ekranu uzbrojenia STORES wybierz pociski HARM.
3.
Wybierz tryb ataku PB.
4.
Określ typ celu, jaki chcesz zniszczyć. Wybierz UFC. Następnie na środkowej konsoli UFC wciśnij przycisk TGT aż pojawi się dwukropek, a na klawiaturze podaj kod i potwierdź ENT. W tym przypadku to 108 dla baterii SA-6.
5.
Podaj, przy którym punkcie nawigacyjnym waypoint jest cel. Na drugim monitorze DDI z ekranem nawigacji HSI wybierz strzałkami numer punktu i funkcję WPDSG.
6.
Waypoint z celem zostanie oznaczony żółtym prostokątem.
7.
Następny wybór to jeden z podtrybów PULLUP, czyli sposóbu, w jakim zapewnimy pociskowi HARM trajektorię paraboli „loft”. Do wyboru jest A/C (aircraft) i HRM (HARM). W tym pierwszym podrywamy cały samolot do góry i niejako wyrzucamy pocisk niemal pionowo w górę. W drugim HARM samoczynnie wzlatuje do góry. Ten pierwszy sposób zapewnia większy zasięg, ale wymaga wzlecenia na wysoki pułap, a więc wystawienia się na ewentualne wykrycie. Druga metoda jest bardziej dyskretna, ale pocisk HARM ma wtedy mniejszy zasięg.
Podtryb A/C – aircraft
1.
Pozostaw opcję A/C (samolot). Zwróć uwagę na numer kodu celu przy UFC, który wpisaliśmy wcześniej.
2.
Na HUDzie pojawiły się informacje o podtrybie odpalenia „loft” – A/C oraz RNG (range) oznaczające, że pocisk jest w zasięgu celu. Na dole widać, że to 38.9 mil. Pozostaje skierować samolot na wprost długiej pionowej linii ASL. Diament oznacza waypoint z celem, a najważniejsza jest teraz dłuższa kreska na górze linii ASL.
3.
Pociągnij drążek do siebie i zacznij kierować się ostro w górę – pamiętaj o odpowiednio dużej mocy silników. Wciśnij przycisk odpalania pocisków Weapon Release i przytrzymuj go podczas zwiększania kąta wznoszenia.
4.
Gdy wektor kierunku lotu zrówna się z dłuższą kreską, nastąpi samoczynne odpalenie pocisku HARM (o ile trzymałeś wciśnięty Weapon Release).
5.
Na ekranie HARM-ów można śledzić timer lotu pocisku. Górny czas to czas dotarcia samolotu do ustawionego jako cel waypointu. Dolny czas to czas dotarcia pocisku do celu. Pod kreską znajduje się różnica pomiędzy tymi dwoma czasami.
Podtryb HRM – HARM
1.
Wybierz podtryb PULLUP – HRM dla samodzielnego wznoszenia pocisku HARM. Tym razem atakujemy baterię SA-3 o kodzie 123. Timery pokazują identyczny czas, bo pocisk jeszcze nie został odpalony. Ekran broni również informuje, czy pocisk jest w zasięgu celu RNG.
2.
Na HUDzie symbole są identyczne jak poprzednio z wyjątkiem podtrybu HRM. Tym razem jednak nie interesuje nas górna kreska, a symbol podwójnych grotów na środku ASL.
3.
Skieruj się na kurs celu, czyli długą linię ASL, tak by była na środku wektora kierunku lotu. Jeśli pocisk jest w zasięgu RNG, umieść wektor kierunku lotu dokładnie pomiędzy dwoma grotami i wciśnij Weapon Release, by odpalić pocisk. HARM poleci prosto przed siebie i po chwili zacznie wznosić się w górę.
Tabela kodów zagrożeń
Skróty:
SR – Search Radar (radar wyszukujący)
TR – Track radar (radar śledzący)
EW – Early Warning (radar wczesnego ostrzegania)
STR – Search-Track Radar (radar wyszukująco-śledzący)
Typ zagrożenia | Kod UFC | Symbol RWR |
SA-10 SR Clam Shell | 103 | CS |
SA-10 SR Big Bird | 104 | BB |
SA-11 Buk SR | 107 | SD |
SA-6 Kub STR | 108 | 6 |
CP Sborka Dog Ear | 109 | DE |
SA-10 TR | 110 | 10 |
SA-19 Tunguska | 120 | 19 |
SA-8 Osa | 117 | 8 |
ZSU-23-4 Shilka | 121 | A |
P-19 SR | 122 | S |
SA-3 TR | 123 | 3 |
SA-2 TR Fan Song | 126 | 2 |
Rapier | RP | 124 |
Roland | 201 | RO |
Patriot STR | 202 | P |
HAWK TR | 204 | HK |
HAWK SR | 203 | HK |
Roland SR | 205 | RO |
HQ7 SR | 128 | HQ |
Hawk AN/MPQ-55 | 206 | HK |
AAA Gepard | 207 | A |
Vulcan M163 | 208 | A |
OKRĘTY | ||
Kuznetsov | 301, 320 | SW |
Moskva | 303 | T2 |
Grisha | 306 | HP |
Rezky | 309 | TP |
Molniya | 312 | PS |
Piotr Wielki | 313 | HN |
Neustrashimy | 319 | TP |
Ticonderoga | 315 | AE |
Perry | 401 | 49 |
Carl Vinson | 402 | SS |
Theodore Roosvelt | 403 | SS |
Abraham Lincoln | 404 | SS |
George Washington | 405 | SS |
John C. Stennis | 406 | SS |
Tarawa | 407 | 40 |