Radar AN/PG-73 potrafi również działać w trybie Air-to-Ground, wykrywając obiekty na ziemi. Nie jest przy tym tak dokładny i precyzyjny, jak zasobnik celowniczy TGP, ale umożliwia namierzenie celu w innych warunkach, np. gdy samolot operuje nad gęstą warstwą chmur i kamera TV nie może nic zobaczyć.

Styczeń 2021 – aktualizacja wpisu o nowo dodane funkcje radaru A/G:
– SEA
– GMT

Radar A/G może pracować w kilku trybach, zależnie od obiektu, który chcemy wyszukać. Podstawowy tryb mapy pozwala rozeznać się w terenie, skupiskach budynków i namierzyć punkty z większymi, statycznymi obiektami. Inne służą do namierzania poruszających się pojazdów oraz okrętów na morzu.

Warto mieć na uwadze, że radar AG w trybie mapy daje bardzo zróżnicowaną jakość obrazu, zależnie od naszej pozycji. Zdecydowanie wyraźniejszy teren uzyskamy, gdy będziemy lecieć wyżej, powyżej 5000 stóp i powiększymy teren z bliskiej odległości. Obszar renderowany z dystansu poniżej 10 mil będzie wyraźniejszy niż z ponad 20-30 mil.

Najwyraźniejszy obraz uzyskamy powiększając obszar znajdujący się na skrajnych wartościach przeszukiwanego azymutu, około 55 stopni na lewo lub prawo od kursu lotu. Wtedy możliwe jest odróżnianie pojedyncznych pojazdów lub wyrzutni rakiet na tle podłoża.

Trzeba też pamiętać, że z powodu swojej technologii działania, radar AG renderując mapę jest ślepy bezpośrednio przed samolotem. Powiększanie tego fragmentu skutkuje czarnym pasem. Przeszukiwany obszar musi znajdować się gdzieś w okolicach godziny 2 lub 10 względem kierunku, w którym porusza się samolot.

Niezbędne przyciski:
SENSOR CONTROL SWITCH Right/Left – aktywacja prawego lub lewego ekranu do manipulowania kursorem
THROTTLE DESIGNATOR CONTROL Slew (oś) Left, Right, Up, Down (przyciski) – przesuwanie kursora radaru/powiększalnego obszaru
TDC DEPRESS – przesuwanie obszaru do powiększenia/oznaczenie celu
UNDESIGNATE – kasowanie oznaczenia celu

Spis treści:
Włączanie radaru AG
Opis ekranu radaru AG
MAP – tryb mapy i obiektów statycznych
Szacowanie lokacji celu w trybie MAP
Powiększanie obrazu na radarze – funkcja EXP
Oznaczanie celu w trybie MAP
GMT – tryb wyszukiwania pojazdów w ruchu
SEA – tryb wyszukiwania okrętów na morzu
Tryb FTT – Fixed Target Track

Włączanie radaru AG

Radar Air-to-Ground włączy się automatycznie po wciśnięciu przycisku trybu atakowania celów naziemnych A/G. Alternatywnie możesz wybrać przycisk ekranowy do wyświetlenia radaru RDR ATTK z podmenu TAC.

Opis ekranu radaru AG

Po włączeniu radar działa domyślnie w trybie rysowania mapy terenu MAP. Do wyboru są następujące funkcje:

1 – MAP – wybór trybów pracy (SEA, GMT, MAP)
2 – EXP1-3 – wybór stopnia powiększenia obrazu
3 – zasięg wyświetlania terenu w milach
4 – FRZ – Freeze – „zamrożenie” obrazu radaru
5 – RSET – reset widoku kontaktów na radarze
6 – SIL – silent – „wyciszenie” pracy radaru
7 – DATA – wyłącza część danych na ekranie i uaktywnia funkcję DECLUTTER do wyświetlenia na ekranie radaru linii horyzontu dla lepszej orientacji
8 – azymut – wybór szerokości skanowania radaru w stopniach. Zmniejszenie tej wartości znacznie przyspiesza odświeżanie obrazu.
9 – AIR – przejście do radaru w trybie śledzenia celów powietrznych Air To Air.

Na ekranie zawsze widać też naszą prędkość (284 węzły, 0.59 macha) i wysokość (16200 stóp)

Tak wygląda wyświetlenie podstaw HUD-a na ekranie radaru z wyłączoną funkcją DCLTR (Declutter) w sekcji DATA oraz z najwęższym i zarazem najszybszym azymutem renderowania terenu o zakresie 20 stopni.

MAP – tryb mapy i obiektów statycznych

Radar AG domyślnie włącza się w trybie MAP – renderowania mapy terenu przed samolotem. Znając topografię rejonu z celem misji lub aktualnym zadaniem można zawęzić obszar wyszukiwania celów w odniesieniu do skupisk zabudowań czy rozmieszczenia zbiorników wodnych bądź gór.
Tryb MAP pozwala także oznaczać cele statyczne, jeśli są odpowiednio duże oraz w ograniczonym zakresie nawet pojazdy, ale trzeba wziąć pod uwagę, że stopień powiększenia nie pozwala na wiele w tym przypadku.
W trybie MAP można używać podtrybów EXP powiększających obraz terenu i ujawniających więcej detali. Działa on tak samo w pozostałych trybach: GMT i SEA.

Szacowanie lokacji celu w trybie MAP

Wyszukiwanie celu statycznego w trybie MAP najlepiej połączyć z dokładnym przestudiowaniem tradycyjnej mapy. Warto zapamiętać położenie miast, kształt zbiorników wodnych czy obecność wzgórz, które mogą pomóc w lokalizacji szukanego rejonu. Obszary zabudowane pojawiają się jako nieco jaśniejsze plamy, zbiorniki wodne jako ciemniejsze.

1.
Na przykładzie poniżej musimy zbadać bazę lotniczą Minakh. Znajduje się ona tuż przy niewielkim miasteczku, za którym znajdują się dwa większe oraz jezioro. Wykorzystamy to do rozeznania w mapie rysowanej na radarze AG.

2.
W razie potrzeby użyj strzałek regulujących skalę zasięgu mapy na radarze AG. Poniżej mamy ten sam rejon widziany przez radar. Widać charakterystyczny kształt jeziora, dwa większe miasta nad nim i trzecie mniejsze, gdzie jest nasza baza.

3.
Dla lepszej jakości obrazu warto podlecieć bliżej, cały czas pamiętając, by rejon nie był centralnie przed samolotem. Najbardziej precyzyjny obraz da powiększanie obszaru na azymucie około 55 stopni w lewo lub prawo od kursu lotu. Nieco nienaturalnie prosta linia za plamą miasteczka zdradza, że to najpewniej nasza baza lotnicza.

Powiększanie obrazu na radarze – funkcja EXP

1.
Upewnij się, że ekran z radarem jest aktywny. W rogu powinien być symbol diamentu. Jeśli go nie ma, użyj przycisku Sensor Control Switch Right (lub Left, jeśli używasz lewego monitora).

2.
Jeśli jesteś dość blisko i widzisz mniej więcej rejon, który chcesz powiększyć, nie musisz zaczynać od trybu EXP1, dającego najmniejszy zoom.
– Wciśnij przycisk EXP2 (Expand x2) – żółty kursor radaru zniknie.
– Wciśnij TDC Depress i nie zwalniaj – zamiast kursora pojawi się zielona ramka obszaru do powiększenia. Użyj osi lub kursorów TDC Slew z wciśniętym TDC Depress, by przesuwać ramkę. Zwróć uwagę, że im bliżej jest ramka, tym mniejszy obszar może powiększyć.
Przesuń ją nad wybrany obszar i puść TDC Depress.

3.
Obraz powiększony x2 daje już lepsze pojęcie o topografii rejonu.

4.
Powiększamy dalej. Wciśnij przycisk EXP3 i powtórz jeszcze raz wszystkie poprzednie czynności. Z wciśniętym TDC Depress przesuń ramkę za pomocą TDC Slew i puść TDC Depress w wybranym miejscu.

5.
Obraz w podtrybie EXP3 pozwala już odróżnić konkretne miejsca. Jeśli w odprawie miałeś wyznaczone konkretne miejsce parkingowe na lotnisku, możesz je teraz zidentyfikować.

Oznaczanie celu w trybie MAP

1.
Kolejne wciśnięcie TDC Depress wyświetli precyzyjny kursor. Za pomocą TDC Slew możesz go przesunąć w wybrane miejsce.
Po puszczeniu TDC Depress punkt zostanie oznaczony jako cel dla aktualnie wybranej broni. Jego dane pojawią się w TGP, na HUDzie lub w programie bomby JDAM.

2.
Pozycję celu oznacza mały, zielony znak X. Wciśnij przycisk UNDESIGNATE, by usunąć oznaczenie celu.

3.
Aby wykryć pojazdy lub wyrzutnie rakiet w terenie należy powiększać obraz znajdujący się na około 55 stopniach w prawo lub lewo od kursu lotu. Pokrętłami CONT i BRT można podregulować obraz tak, by białe punkty oznaczające budynki lub pojazdy były jak najwyraźniejsze.

4.
Tryb MAP sprawnie wykrywa okręty na tle renderowanej na ciemny kolor wody, ale do lepszym rozwiązaniem do tego jest dedykowany tryb SEA.

GMT – tryb wyszukiwania pojazdów w ruchu

Tryb GMT – Ground Moving Targets – pozwala szybko wyszukać i oznaczyć pojazdy naziemne będące w ruchu. Można tu całkowicie zrezygnować z wyświetlania mapy, dzięki czemu skanowanie podczas powiększania obrazu jest dużo szybsze.
Cele znalezione w taki sposób można oznaczyć i automatycznie skierować w ich kierunku kamerę zasobnika TGP lub Mavericka. Wymagają one jednak właściwego zalockowania dla danego rodzaju broni inteligentnej – radar tylko kieruje sensor w ich kierunku. TGP przykładowo bez trybu Point Track przestanie śledzić cel, gdy samolot znajdzie się bezpośrednio nad nim.
Uwaga – tryb GMT nie wykrywa statycznych pojazdów.

Włączanie trybu GMT

1.
Na ekranie radaru AG wciśnij przycisk ekranowy wyboru trybów, aż pokażą się litery GMT.

2.
Dostosuj zasięg skanowania ustawiając odległość w milach oraz szerokość pasma skanowania w stopniach, by przyspieszyć częstotliwość odświeżania skanu.

3.
Opcja INTL – Interleaved – pozwala wyświetlić zarys mapy, co czasem ułatwia zorientowanie, gdzie dokładnie względem danego punktu w terenie znajdują się pojazdy w ruchu.

Oznaczania celu w trybie GMT

Jeśli w ustawionym zasięgu radaru poruszają się jakieś pojazdy, zostaną od razu wykryte jako zielone prostokąty. Bez powiększenia nie rozpoznasz jednak, czy to pojedynczy cel, czy cała kolumna pojazdów.

1.
Możesz użyć podtrybów powiększania obrazu EXP, by wyraźniej odróżnić poszczególne cele.
Upewnij się, że ekran radaru jest aktywny i ma symbol diamentu w rogu. Jeśli nie, wciśnij Sensor Control Switch Right lub Left zależnie od strony wyświetlania radaru. Tak samo, jak w trybie MAP, wybierz podtryb EXP2, aż pojawi się prostokąt wyznaczania obszaru.

2.
Wciśnij i przytrzymaj TDC DEPRESS jednocześnie manipulując kursorem radaru za pomocą gałki lub przycisków TDC SLEW. Najedź prostokątem na symbole kontaktów i puść TDC DEPRESS. Powtórz czynności dla podtrybu EXP3, by uzyskać jeszcze bardziej precyzyjny obraz.

3.
Wciśnij ponownie TDC DEPRESS i za pomocą TDC SLEW najedź na wybrany kontakt, a raczej w jego pobliże. Dużej precyzji nie da się zachować, bo ekran się odświeża, a kontakty poruszają.
Z kursorem mniej więcej na kontakcie wciśnij na drążku przycisk SENSOR CONTROL SWITCH RIGHT (lub Left, jeśli ekran radaru masz na lewym monitorze). Radar przejdzie w tryb śledzenia celu TRACK.

4.
Tryb TRACK pokazuje prędkość poruszania pojazdu, jego kurs w stopniach oraz wektor kierunku, w którym zmierza. W tym przypadku to 10 węzłów i kierunek 91 stopni.

Jak wykorzystać oznaczenie celu przez radar AG w trybie GMT?

1.
Cel oznaczony w trybie GMT pojawi się na HUDzie. Diament pokazuje jego pozycję i będzie śledził go przez cały czas, aż do momentu, gdy pozycja samolotu zrówna się z celem (odległość zrówna się do 0 mil). W rogu widać także odległość od celu TGT, co jest pomocne np. przy wykorzystaniu pocisków Maverick. Litery RDR potwierdzają, że głównym sensorem śledzącym cel jest radar AG.
Tak oznaczony cel można teoretycznie wykorzystać do ataku bombami niekierowanymi w trybie CCIP lub AUTO, ale pamiętajmy, że nim bomba doleci do nich, pojazdy będą już w zupełnie innym miejscu. Jedyna sytuacja możliwa do wykorzystania w ten sposób, to namierzenie pierwszego pojazdu z długiej, wolno poruszającej się kolumny.

2.
Po włączeniu ekranu zasobnika TGP przyciskiem FLIR w menu na monitorze, kamera będzie od razu zalockowana na wybranym pojeździe. Przybliż obraz, by zobaczyć obiekt wyraźniej. Cel będzie śledzony na bieżąco, ale atak bombą GBU nie będzie jeszcze możliwy. W tym wypadku trzeba przejść przez całą procedurę oznaczania celu w podtrybie POINT TRACK i oświetlania go laserem. Dokładne instrukcje znajdują się we wpisach o zasobniku TGP i bombach GBU.

3.
W przypadku pocisków Maverick, wybierz na ekranie uzbrojenia pociski i przejdź do ekranu kamery Mavericka. Wciśnij przycisk na drążku SENSOR CONTROL SWITCH LEFT (lub Right jeśli używasz prawego monitora, by uaktywnić ekran (pojawi się symbol diamentu).
Następnie wciśnij przycisk CAGE/UNCAGE, by uwolnić kamerę Mavericka. Obiektyw skieruje się na poruszające się cele, ale żaden obiekt nie będzie zalockowany, co potwierdza przekreślony skrót nazwy pocisku.

4.
Uwaga – by przejść do manipulowania kamerą Mavericka będzie zwykle trzeba usunąć śledzenie radarem AG. Przełącz aktywny ekran z powrotem na radar AG przyciskiem Sensor Control Switch (Right) i wciśnij przycisk UNDESIGNATE. Wróć do ekranu Mavericka (Sensor Control Switch Left), by przybliżyć obraz FOV i zalockować cel. Trzymając wciśnięty TDC DEPRESS naprowadź krzyż celownika na cel za pomocą TDC SLEW i puść.

Zalockowany Maverick zmieni status na RDY, a napis MAVF będzie bez przekreślenia. Potwierdź wizualnie, że krzyż „zakleszczył” się na pojeździe i śledzi poruszający się cel. Z jakichś powodów Mavericki potrafią zalockować się na terenie lub samochodach ruchu ulicznego, jeśli cele jadą po publicznej drodze. Więcej informacji znajdziesz we wpisie o pociskach AGM-65 Maverick.

SEA – tryb wyszukiwania okrętów na morzu

Tryb SEA radaru AG działa podobnie, jak GMT, ale zoptymalizowany jest do wykrywania jednostek pływających.

Włączanie trybu SEA

1.
Na ekranie radaru AG wciśnij przycisk ekranowy wyboru trybów, aż pokażą się litery SEA.

2.
Dostosuj zasięg skanowania ustawiając odległość w milach oraz szerokość pasma skanowania w stopniach, by przyspieszyć częstotliwość odświeżania skanu.

3.
Opcja INTL – Interleaved – pozwala wyświetlić zarys mapy, co czasem ułatwia zorientowanie, gdzie dokładnie względem linii brzegowej znajdują się okręty.

Oznaczenie celu w trybie SEA

1.
Jeśli w ustawionym zasięgu radaru znajdują się jakieś jednostki nawodne, zostaną od razu wykryte jako zielone prostokąty. W tym trybie używanie powiększenia obrazu w podtrybie EXP nie jest zwykle konieczne, bo okręty są ogromne w porównaniu do pojazdów i nie poruszają się w aż tak licznych i zwartych kolumnach.
W większości przypadków można je wyodrębnić już w podstawowym obrazie, choć w razie potrzeby można użyć EXP. Procedura jest wtedy identyczna, jak dla trybów MAP i GMT.

2.
Upewnij się, że ekran radaru jest aktywny i ma symbol diamentu w rogu. Jeśli nie, wciśnij Sensor Control Switch Right lub Left zależnie od strony wyświetlania radaru. Za pomocą gałki lub przycisków TDC SLEW przesuń żółty kursor (lub precyzyjny jeśli obraz jest w podtrybie EXP3) na symbol kontaktu i wciśnij SENSOR CONTROL SWITCH RIGHT (lub Left w przypadku używania lewego monitora). Radar przejdzie w tryb śledzenia celu Track.

3.
Tryb TRACK pokazuje prędkość poruszania okrętu, jego kurs w stopniach oraz wektor kierunku, w którym zmierza. W tym przypadku to 26 węzłów i kierunek 52 stopnie.

Jak wykorzystać oznaczenie celu przez radar AG w trybie SEA?

1.
Cel oznaczony w trybie SEA pojawi się na HUDzie. Diament pokazuje jego pozycję i będzie śledził go przez cały czas, aż do momentu, gdy pozycja samolotu zrówna się z celem (odległość zrówna się do 0 mil). Jeśli cel jest poza granicami wyświetlacza HUD, pojawi się strzałka z kierunkiem do celu.
W rogu widać także odległość od celu TGT, co jest pomocne np. przy wykorzystaniu pocisków Harpoon. Litery RDR potwierdzają, że głównym sensorem śledzącym cel jest radar AG.
Tak oznaczony cel można teoretycznie wykorzystać do ataku bombami niekierowanymi w trybie CCIP lub AUTO, ale sprawdzi się to tylko, gdy obiekt na morzu będzie nieruchomy lub poruszał się niezwykle powoli.

2.
Znając pozycję i odległość do celu można wykorzystać te informacje odpalając pocisk AGM-84D Harpoon w trybie R/BL, gdzie wiedza o odległości jest dość istotna. Szczegółowe informacje znajdziesz we wpisie poświęconym pociskowi Harpoon.
Możesz także użyć do ataku pocisków Maverick czy bomby GBU – wtedy procedura jest identyczna, jak w trybie GMT.

Tryb FTT – Fixed Target Track

Tryb FTT (Fixed Target Track) radaru AG to generalnie tryb GMT, tylko wbudowany w tryb MAP, przez co wykrycie poruszającego się obiektu jest bardzo trudne. Polega on na ciągłym śledzeniu nie punktu w terenie, a echa zwróconego przez fale radaru, dzięki czemu na radarze AG można oznaczyć cel ruchomy.
Tak zaznaczony cel będzie ciągle śledzony, niezależnie od jego prędkości i zmian położenia, ale tylko gdy będzie przed samolotem – w zasięgu fal radaru emitowanych z dzioba.
Niestety, jakość obrazu radaru AG w Hornecie mocno utrudnia rozpoznanie małych, poruszających się pojazdów. Najlepiej w ten sposób widać okręty lub długie kolumny pojazdów, które na radarze pojawiają się jako nienaturalnie równa linia. Po pojawieniu się pełnoprawnego trybu GMT, rola FTT znacznie spadła.

1.
Uruchom radar AG. Spróbuj wypatrzeć cel według wskazówek podanych wyżej lub danych z odprawy, np. wiedzy o kolumnie pojazdów poruszających się pomiędzy punktami nawigacyjnymi.

2.
Przybliż obraz podtrybami EXP1-EXP3, starając się utrzymać podgląd na cele.

3.
Wciśnij i PRZYTRZYMAJ przycisk SENSOR CONTROL SWITCH RIGHT na drążku – pojawi się krzyż precyzyjnego kursora. Używając gałki lub przycisków TDC SLEW naprowadź krzyż kursora na jaśniejszy punkt celu i dopiero wtedy puść Sensor Control Switch Right.

4.
Radar AG przejdzie w tryb FTT – Fixed Target Track. Na ekranie będzie tylko śledzony cel wraz z jego kursem, prędkością w węzłach i wektorem pokazującym kierunek poruszania się. W rogu widać maksymalny zasięg radaru, według którego można określi odległość celu na podziałce.

W tym przypadku cel:
266 – porusza się w kierunku magnetycznym 266 stopni,
19 – z prędkością 19 węzłów.

5.
Cel jest oznaczony na HUDzie i można wykorzystać jego symbol do przejęcia namiaru na TGP i/lub zaatakowania wybranym rodzajem broni.

Ściągnij wersję PDF