System IFF „swój – obcy” – poradnik F-16C Viper

Spis treści:
Symbole IFF i Datalink
System IFF
DATALINK

Każde odpalenie pocisku powietrze-powietrze musi być poprzedzone stuprocentową identyfikacją celu. Służy do tego system odróżniania „swój-obcy” IFF (Identification Friend or Foe) w połączeniu z Datalink – automatycznym systemem wymiany danych pomiędzy samolotami.

Symbole IFF i Datalink

Jeśli w powietrzu znajduje się samolot AWACS lub skrzydłowi z tym samym systemem Datalink, radar pokaże wykryte przez niego cele jako ikony HAFU (Hostile Abiguous Friendly Unknown) puste w środku. Ikony są wykreowane na podstawie decyzji AWACS-a o tym, które są sojusznicze, które wrogie. Ikony HAFU puste w środku są wyświetlane tylko infromacyjnie – nie mogą być zalockowane jako cele na radarze, dopóki ten sam ich nie wykryje. Ikony HAFU powstają, gdy kontakt zostanie potwierdzony dwiema niezależnymi metodami identyfikacji. Kształty ikon oznaczają kolejno:

  • H – Hostile – wróg (kolor czerwony)
  • A – Abiguous – podejrzany. Istnieje konflikt w potwierdzeniu identyfikacji przynależności, brak dwóch metod potwierdzenia (kolor żółty)
  • F – Friendly -sojusznik (kolor zielony)
  • U – Unknown – nieznany (kolor biały)

Ikony różnią się jeszcze wypełnieniem (bądź jego brakiem), zależnie od tego, czy kontakt pochodzi od innego samolotu-dawcy dzięki systemowi Datalink (puste), czy jest również namierzany przez nasz radar (wypełnione).

System IFF

System identyfikacji „swój – obcy” może działać w dwóch trybach:

  • SCAN
  • LOS (Line of Sight)

Podstawowy sposób działania systemu IFF to szybkie skanowanie wszystkich kontaktów na radarze w trybie SCAN. W tym celu wciśnij: TMS LEFT SHORT – krócej niż 1 sekundę. W rogu ekranu pojawi się napis SCAN, a obok celów sojuszniczych pojawi się na chwilę zielona „czwórka”. Takie kontakty uznane za swoje zmienią się w ikonę zielonego koła, jeśli ich koalicję potwierdzi inny samolot. 

Tryb SCAN

1.
Upewnij się, że IFF jest włączony. Pokrętło pod łokciem na lewej konsoli musi być w pozycji: NORM lub LOW.

2.
Podstawowy sposób działania systemu IFF to szybkie skanowanie wszystkich kontaktów na radarze. W tym celu wciśnij:
TMS Left – krócej niż 1 sekundę. W rogu ekranu pojawi się napis SCAN, obok celów sojuszniczych pojawi się na chwilę zielona „czwórka”. Takie kontakty uznane za swoje zmienią się w ikonę zielonego koła, jeśli ich koalicję potwierdzi inny samolot. Pozostałe będą nadal figurowały jako „niezidentyfikowane”.

Tryb LOS – Line of Sight

Drugi sposób to LOS (Line of Sight), czyli skan na linii obserwowania. System IFF skanuje wtedy obszar na linii kursora radaru, zależnie gdzie go ustawimy. W tym celu wciśnij: TMS LEFT LONG – dłużej niż 1 sekundę. W rogu ekranu pojawi się napis LOS, a  przy celach sojuszniczych pojawi się zielona „czwórka”. Pozostałe będą nadal figurowały jako „nieznane”.

NCTR

NCTR – Non-Cooperative Target Recognition, wymawiane również fonetycznie „nectar”, to sposób na identyfikację typu wykrytego przez radar samolotu na podstawie jego śladu z silnika turboodrzutowego. Umożliwia on rozpoznanie kontaktu w warunkach BVR (poza granicą wzroku), ale nie do końca zastępuje system rozpoznania swój-obcy.

Radar rozpozna np. MiGa-29, ale nie to, czy jest z polskich, czy rosyjskich sił powietrznych. Tutaj zawsze ważniejsze będzie szyfrowany sygnał z transpondera. NCTR może być jednak przydatny w warunkach, gdy we wrogiej koalicji są wyłącznie samoloty innego typu niż w swojej. NCTR uruchamia się wciskając TMS Left Long.

1.
Wciśnij TMS Left Long, by zbadać kontakt przez NCTR. Jeśli któryś z warunków nie jest spełniony, np. kontakt jest poza zasięgiem 25 mil, komunikat zwrotny brzmi INVL (Invalid).

Aby system NCTR zadziałał prawidłowo, radar musi „widzieć” łopatki turbiny silnika wykrytego samolotu. Warunki konieczne do identyfikacji to:

  • dystans 25 mil lub mniej
  • aspekt „hot” lub „cold”
  • obecność w obrębie promienia 30 stopni przed radarem
  • kontakt musi być zalockowany w trybie STT

System RWR

W przypadku samotnego lotu warto wspomagać się odbiornikiem RWR, który pokaże typy wykrytych samolotów, np. 29 (MiG-29 lub Su-27), 15 (F-15), 31 (MiG-31) itd.

DATALINK

Identyfikacja celów jest dużo łatwiejsza, gdy w powietrzu są inne myśliwce lub samolot AWACS. F-16C Viper korzysta wtedy z domyślnie włączonego systemu Datalink, który wymienia informacje pomiędzy samolotami, pozwalając choćby oznaczyć wrogów właściwą ikoną. Kontakty wyświetlają się również na ekranie sytuacyjnym HSD.

1.
Upewnij się, że system Datalink jest włączony. Pokrętło MIDS LVT pod prawym łokciem na konsoli musi być w pozycji ON.

2.
Na radarze pojawią się wykryte kontakty oznaczone ikonami wyjaśnionymi wyżej.

3.
Jeśli sami będziemy również śledzić te same cele, np. w trybie radaru TWS, ikony pojawią się jako wypełnione w środku. Wiele z nich zmieni się w żółte ikony celów podejrzanych, ponieważ nastąpi konflikt w potwierdzeniu identyfikacji: AWACS podaje cel wrogi, radar F-16 cel nieznany. Zwykle możemy jednak założyć, że żółte cele / dawne czerwone to wróg.

4.
Tylko kontakty sojusznicze, które w czasie zapytania IFF przyciskiem TMS LEFT odpowiedziały poprawnie zostaną na radarze jako zielone kontakty sojusznicze, a wypełnienie kolorem potwierdza, że widzi je także nasz radar.

5.
Kontakty z Datalink będą także widoczne na ekranie sytuacyjnym HSD.

6.
W rzeczywistości system Datalink posiada duże możliwości konfiguracyjne, co widać na wyświetlaczu DED po kliknięciu przycisku LIST i kliknięciu przycisku ENTER na panelu ICP.

7.
Przełącznikiem „dobber” można obejrzeć aż trzy strony poświęcone Datalink na DED. Nie ma jednak potrzeby nic tam zmieniać. Wszystko jest ustawione automatycznie zgodnie z rozgrywaną misją.

Postaw mi kawę na buycoffee.to

Ściągnij wersję PDF

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *