Najważniejszym systemem w F-16C Viper jest radar AN/APG-68 zwany tu Fire Control Radar – FCR. Radar wyszukuje cele w obrębie 60 stopni przed samolotem i wyświetla kontakty oddalone do 160 mil morskich. Pozwala na dokładną kontrolę wyszukiwania podczas trybów BVR – poza zasięgiem wzroku – i automatyczne lockowanie celów w zasięgu wzroku. Obsługa jest bardzo podobna do radaru w F/A-18C Hornet, choć odbywa się na nieco mniejszym wyświetlaczu. W DCS World jego funkcjonalność jest jeszcze mocno ograniczona i ma być rozwijana z czasem.

Z uwagi na kompleksowość zagadnienia, instrukcja obsługi radaru podzielona jest na kilka działów. Tutaj zajmiemy się trybami BVR – Beyond Visual Range – czyli znajdującymi się powyżej 10 mil i poza zasięgiem wzroku.
Ekran radaru może na początku wydawać się nieco skomplikowany i mało przystępny, ale tak naprawdę podstawowe kroki, by zalockować i zestrzelić samolot są dość proste. Przedstawione są w sekcji „Podstawy”.
Podczas skomplikowanych misji kluczem do sukcesu będzie umiejętne wykorzystanie zakresów przeszukiwania radaru, by wykryć wroga jak najszybciej i odróżnić go od kontaktów sojuszniczych. Do tego przydaje się znajomość wszystkich podtrybów pracy radaru oraz różnic między nimi.
Niezbędne przyciski:
Target Management Switch UP
Target Management Switch RIGHT
Target Management Switch DOWN
Radar Cursor Switch (oś lub cztery przyciski)
ANT ELEV Knob CCW (oś lub przycisk)
ANT ELEV Knob CW (oś lub przycisk)
Display Management Switch DOWN
Spis treści (kliknij, by szybko przejść do wybranego działu)
Podstawy
Zakres pracy radaru
Tryb RWS – Range While Search
Tryb TWS – Track While Search
Pozostałe funkcje radaru
Podstawy
Ekran radaru pokazuje obraz z góry w postaci stożkowego „kawałka tortu”, z naszym samolotem u dołu według aktualnie ustawionej skali zasięgu. Kontakty na samej górze ekranu są najbardziej oddalone, a te na dole są najbliżej. Ustawienia wysokości na jakiej radar przeczesuje przestrzeń opisane są w rozdziale „Zakres pracy radaru”.

Uruchamianie radaru
Jeśli zacząłeś misje w powietrzu lub wykonywałeś krok po kroku listę czynności przedstartowych, radar będzie już włączony i gotowy do działania. W razie czego przełącznik uruchamiający radar znajduje się tuż przy drążku sterowania: FCR – ON

Stopień emisji radaru reguluje też przełącznik przy lewym ekranie MFD. Domyślnie jest ustawiony na ARM, ale można ograniczyć pracę radaru do QUIET lub tymczasowo przerwać operację w trybie SILENT.

Jeśli z jakichś powodów nie masz w danej chwili radaru na ekranie MFD, możesz przywołać go przyciskiem FCR.

Ekran MFD musi być aktywny, by można było manipulować kursorem, co widać po białej ramce wokół obrazu. Można to zrobić przyciskiem:
Display Management Switch DOWN

Zasięg radaru
Najprostszą funkcją przy operowaniu radarem jest ustawienie zasięgu wyświetlania kontaktów. Za pomocą przycisków wokół ekranu można ustalić odległość od 10 do 160 mil morskich. Każda wartość jest dodatkowo dzielona zielonymi kreskami na ekranie, co pozwala szybko zorientować się, w jakiej odległości znajduje się widziany z góry kontakt. Na poniższym przykładzie widać zasięg 40 mil podzielony na cztery sekcje.

Namierzanie celu
Kontakty wykryte przez radar pokazywane są jako mniejsze lub większe kwadraty, wypełnione lub puste w środku. Do interakcji z wybranym kontaktem służy kursor radaru składający się z dwóch pionowych kresek. Liczby przy nich pokazują maksymalny i minimalny pułap, jaki akurat obejmuje radar.
Duża ikona pośrodku przypominająca tort (wedding cake) to aktywny punkt nawigacyjny Steerpoint.

Lockowanie celu
Do przesuwania kursora użyj przycisków lub osi Radar Cursor Switch. Najedź na wybrany cel i wciśnij DWUKROTNIE przycisk Target Management Switch UP.
Radar przejdzie w tryb śledzenia pojedynczego celu STT Single Target Track i będzie gotowy do odpalenia rakiety, choć wrogi samolot także dowie się, że jest śledzony. przez wrogi radar. Kontakt zostanie otoczony kółkiem.

To najszybsza i najprostsza metoda używania radaru w F-16C Viper dla początkujących. Korzystając z podtrybów opisanych niżej możesz wykrywać cele efektywniej i bardziej dyskretnie.
Zakres pracy radaru
Właściwe ustawienie zakresu pracy radaru jest kluczowe dla maksymalnego wykorzystania jego możliwości. Chodzi o to, by ustawić radar tak, by przeczesywał fragment przestrzeni tam, gdzie mogą być cele, a nie tam, gdzie na pewno ich nie ma. Wszystko przez to, że wykonanie pełnego skanu całej możliwej przestrzeni zajmuje radarowi bardzo dużo czasu i informacje z początku takiego pojedynczego skanu mogą być już mało aktualne pod jego koniec.
Radar skanuje przestrzeń na zasadzie B-Sweep – czegoś w rodzaju kijka rysującego po piasku literę B – od lewej do prawej, schodzi niżej, znowu do lewej, niżej, do prawej i powraca taką samą drogą na odwrót. Zawsze widzi więc tylko mały wycinek w danym momencie.

Pilot może znacznie ograniczyć zakres przeczesywanej przestrzeni i tym samym znacząco przyspieszyć jej odświeżanie, co przełoży się na bardziej aktualne informacje o kontaktach. Podpowiedzią mogą być choćby komunikaty dawane przez AWACSa i innych pilotów.
Do zawężania zakresu służą przyciski azymutu w stopniach oraz „barów”. W ten sposób reguluje się pracę radaru w pionie i w poziomie przed samolotem.
Azymut – skanowanie w poziomie.
Zakres skanowania w poziomie pokazuje symbol A na ekranie radaru. Przycisk obok reguluje azymut przeczesywania anteny od 10 do 60 stopni na prawo i lewo. Aktualne ograniczenia widać w postaci wartości A oraz pionowych linii na ekranie. Jeśli ich nie ma to znaczy, że radar przeczesuje całą szerokość.
Jeśli chcemy sprawdzić szybko przestrzeń poza wybranym azymutem, nie trzeba zwiększać liczby stopni – wystarczy przesunąć kursor radaru, a pole skanu przesunie się wraz z nim (działa tylko w podtrybie RWS).

Różnice w skanowanej przestrzeni zależnie od stopni przedstawiają się w taki sposób (grafika przykładowa – bez zachowania skali i proporcji!).

Bary – skanowanie w pionie
Drugą wartością jest B – „bary”, czyli liczba skanowanych pasów przestrzeni, która układa się na sobie w pionie. Możemy ustawić od 1 do 4 barów skanowanej przestrzeni. Służy do tego przycisk B na ekranie. Skanowanie barów ma bezpośredni związek z wysokością na jakiej skanujemy przestrzeń. Jeden bar (1B) da bardzo ograniczony fragment nie pokazujący niczego, co jest wyżej lub niżej skanowanego paska.
Aby szybko sprawdzić nieskanowany pułap nie trzeba zwiększać liczby barów. Wystarczy przesunąć antenę radaru w górę lub dół za pomocą przycisków lub osi:
ANT ELEV Knob CCW
ANT ELEV Knob CW
Aktualny kąt patrzeni anteny wskazuje ikonka w kształcie odwróconej litery T.

Istotne informacje widać również przy kursorze. Górna cyfra to maksymalna wysokość, jaką widzi radar, dolna to minimalna. Cyfry te będą się zmieniać zależnie od kąta pochylenia anteny.

Różnice w skanowanej przestrzeni zależnie od liczby „barów” przedstawiają się w taki sposób (grafika przykładowa – bez zachowania skali i proporcji!).

Tryb RWS – Range While Search
Radar AN/APG-68 domyślnie działa w nadrzędnym trybie CRM (Combined Radar Mode) i podtrybie RWS – Range While Search. To opcja, która pozwala skanować największą przestrzeń i jednocześnie śledzić oraz wstępnie lockować cele za pomocą tzw. soft-locka, co umożliwia odpalenie rakiet AMRAAM.
Początkowo cele widoczne jako malutkie, wypełnione kwadraty. To Track Targets – zwykłe kontakty, o których nie ma jeszcze zbyt dużo informacji.

Tryb SAM
Każdy kontakt Track Target można namierzyć kursorem, wcisnąć:
TMS UP (Target Management Switch Up)
i w ten sposób przejść do podtrybu SAM – Situational Awareness Mode, który lockuje cel „na miękko” tworząc z niego „bugged target”. Pokazywane są dodatkowe informacje o celu, a antena radaru ogranicza obszar skanowania, wciąż śledząc inne kontakty. Ikona celu „bugged” w podtrybie SAM na radarze zmienia się w pusty kwadrat otoczony kółkiem.
Ponadto u góry ekranu widać (od prawej):
– 18 – aspekt względem naszej pozycji
– 270 – aspekt względem północy
– 430 – prędkość celu w węzłach
– 954K – wypadkowa prędkości z jaką zbliżamy się lub oddalamy od celu
– 22 przy kursorze radaru podaje wysokość celu w tysiącach stóp
W trybie SAM można odpalić rakietę AMRAAM.

Tryb STT
Wciskając ponownie TMS UP (lub dwa razy na nienamierzanym kontakcie) przechodzimy w tryb śledzenia pojedynczego celu STT – Single Target Track. Radar wykorzystuje wtedy całą swoją energię na śledzenie jednego celu i umożliwia wystrzelenie każdego typu rakiety kierowanej radarem.

Z trybu STT możesz przejść z powrotem do SAM i RWS wciskając:
TMS DOWN
DTT – Dual Target Track
Funkcja Dual Target Track pozwala śledzić jednocześnie dwa cele i oznaczyć je jako „bugged”, przy czym jeden będzie w podtrybie SAM – gotowy, by odpalić w niego pocisk, a na drugi będzie można się przełączyć jednym szybkim kliknięciem, już bez konieczności manipulowania kursorem radaru.
1.
Wybierz dwa cele na radarze do śledzenia w podtrybie DTT.

2.
Najedź kursorem radaru na jeden z nich i oznacz jako „bugged” wciskając TMS UP. Kontakt zostanie obrysowany kółkiem i pojawią się informacje Launch&Steer do wystrzelenia pocisku.

3.
Najedź kursorem radaru na drugi cel i ponownie oznacz go wciskając TMS UP. Symobl drugiego kontaktu zmieni się w większy, pusty kwadrat, ale symbole L&S do odpalenia pocisku pozostaną przy pierwszym celu. Oba kontakty są teraz śledzone w podtrybie Dual Target Track – DTT.

4.
Od teraz można przełączać się pomiędzy tymi dwoma celami wciskając TMS RIGHT – aktywny cel z informacjami do wystrzelenia pocisku będzie miał kółko wokół ikony kontaktu.

Tryb TWS – Track While Search
Tryb TWS to kolejny podtryb działania radaru w warunkach poza zasięgiem wzroku BVR. Pozwala mieć kontrolę nad dużą liczbą celów jednocześnie i co ważniejsze – błyskawicznie odpalić wszystkie pociski w kierunku różnych celów.
Aby przejść do trybu TWS możesz kliknąć przycisk RWS nad ekranem radaru lub przytrzymać dłużej guzik TMS RIGHT.

Każdy cel na początku widoczny jest jako podstawowy kontakt Track Target – wypełniony kwadrat. Jeśli kontakt wymaga dalszego śledztwa, możemy zmienić go System Target (pusty kwadrat) za pomocą TMS UP , co umożliwia dalsze lockowanie go do odpalenia rakiety.
Tak, jak w przypadku trybu RWS, kolejne kliknięcie TMS UP spowoduje miękki lock – „bugged target” – a jeszcze kolejne wciśnięcie TMS UP przejście do podtrybu STT.
Można je skasować wciskając TMS DOWN.
Szybkie lockowanie kolejnych celów
Tryb TWS pozwala jednak zautomatyzować proces lockowania wielu celów szybko po sobie.
1.
Za pomocą jednego wciśnięcia:
TMS Right
wszystkie cele na radarze zmienią się z podstawowych kontaktów Track Target na istotne i potencjalnie groźne System Target. Widać to po zmianie z wypełnionych kwadratów na puste w środku.


2.
Kolejne wciśnięcie
TMS RIGHT
spowoduje „miękkie” zalockowanie najbliższego celu jako „bugged” target, co umożliwi odpalenie rakiety. Cel „bugged” widać po tym, że jego ikonka jest otoczona okręgiem. Azymut skanowania zmienia się wtedy na 25 stopni, co jest unikalną wartością tylko dla trybu TWS.

W tym momencie możemy wciskać kolejno
TMS RIGHT
i lockować kolejne cele przełączając się pomiędzy nimi jednym wciśnięciem guzika. Pozwala to wystrzelić wszystkie swoje rakiety AMRAAM w odrębne cele w ciągu paru sekund. Informacje o odpalonych rakietach dotrą do wroga dopiero, gdy te przejdą w autonomiczny tryb „pitbull”.
TMS DOWN – kasuje „miękkie” lockowanie celu i powraca do wcześniejszego stanu
Pozostałe funkcje radaru
Większość innych funkcji radaru nie jest jeszcze aktywna. Warto jedynie wiedzieć, że:

99 – 332 – niebieska ikonka z cyframi pokazuje nasze położenie względem punktu Bullseye na mapie. Znajdujemy się na kursie 322 i dalej niż 100 mil od Bullseye’a.
SWAP – zamienia wyświetlanie ekranów z lewego monitora na prawy
Świetny poradnik! Brakowało czegoś takiego. Wszystko jest podane jak na tacy. Służę w jednej z baz, w których stacjonują te myśliwce i poza kilkoma modułami w DCS, z których sporadycznie korzystam zależy mi przede wszystkim na opanowaniu właśnie F-16. Mam nadzieję że będzie więcej takich artykułów!