Spis treści:
Zapalniki bomb – FUZE
Ustawienia liczby zrzucanych bomb

Wszystkie bomby przenoszone przez F-16C Viper można skonfigurować przed lotem tak, aby maksymalnie wykorzystać ich skuteczność w danej misji. Służą do tego przede wszystkim opcje zapalników Fuze na dziobie i ogonie bomb, które posiadają różną funkcjonalność

W najnowszej odsłonie DCS World (maj 2024), system zapalników doczekał się szczegółowej symulacji, która będzie ulepszana w kolejnych aktualizacjach. Jeszcze większe znaczenie nabierze, gdy w sandboksie pojawi się symulacja uszkodzeń odłamkowych – wtedy istotne będzie ustawienie, czy bomba wybuchnie na ziemi, czy kilka metrów nad ziemią.

UWAGA
Większość zmian w konfiguracji zapalników może wykonać tylko obsługa naziemna, przed startem samolotu. Należy więc zadbać o to albo w edytorze misji, albo przed startem, wywołując menu uzbrojenia i paliwa. Tylko jeden z zapalników ogonowych, FMU-152, pozwala na zmianę ustawień podczas lotu, na ekranie MFD.

W pozostałych przypadkach należy jednie skontrolować, czy dane pokazywane na MFD są poprawne – wskazują one komputerowi w samolocie, jak ustawić symbole na HUDzie przy atakowaniu bombami. Teoretycznie niektóre z nich da się zmienić na ekranie MFD, ale wpłynie to tylko na obliczenia komputera – ustawienia w bombach się nie zmienią i przez taki konflikt danych atak może nie być precyzyjny bądź skuteczny.

To, co trzeba ustawić w  kokpicie przed atakiem, to liczbę zrzucanych bomb i odstępy między nimi. 

Zapalniki bomb – FUZE

Ustawienia zapalników bomb (Fuze) wpływają na samą eksplozję bomb. Bomby mogą mieć dwa zapalniki: NOSE (na dziobie) i TAIL (na ogonie). W przypadku bomb kierowanych laserem, przednią część zajmuje sensor wiązki lasera, więc ich zapalnik znajduje się tylko z tyłu. Ograniczona konfiguracja dotyczy też bomb kasetowych, gdzie do dyspozycji jest tylko jeden typ zapalnika.

Wybór zapalników

Konfiguracji zapalników można dokonać w menu wyboru uzbrojenia w Edytorze misji bądź w menu zmiany uzbrojenia na płycie lotniska wciskając klawisze LAlt + „apostrof”. Po wyborze bomby należy kliknąć na złoty narożnik przy danym symbolu.

Zapalniki różnią się okresem, w jakich były używane, technologią wykonania i zakresem działania. Oprócz unikalnych funkcji mogą także oferować różne czasy opóźnień. Niektóre z nich wyróżniają się innym wyglądem na dziobie bomby.

NOSE FUZE WELL – zapalniki na dziobie bomb ogólnego przeznaczenia, hamowanych i JDAM:

• M90E4 – High Explosive HE, najstarszy, mechaniczny, dla bomb ogólnego przeznaczenia Low Drag, natychmiastowy lub z krótkim opóźnieniem
• DSU-33 – umożliwia detonację 20 stóp (ok. 6,10 m) nad terenem, dzięki wykorzystaniu technologii. Proximity (PRX), all-weather, doppler radar-ranging, Frequency Modulation (FM), Continuous-Wave (CW), Radio-Frequency (RF) aircraft bomb sensor unit
• Plugged – ostrołukowe „zatyczki”:
  – Long Conical – długa
  – Short Conical – krótka
  – MXU-735 – zapewnia lepszą penetrację celów umocnionych

TAIL FUZE WELL – zapalniki na ogonie bomb ogólnego przeznaczenia, hamowanych, kierowanych laserem i JDAM:

• M905 – High Explosive HE, często używany w połączeniu z M90E4, umożliwia natychmiastową eksplozję lub z opóźnieniem
• FMU-139 – elektroniczny, z dwoma obwodami opóźnień dla bomb Low Drag i High Drag
• FMU-143 – elektromechaniczny, umożlwia eksplozję przy trafieniu lub z małym opóźnieniem, używany głównie dla bomb penetrujących
• FMU-152 – High Explosive – programowalny, na „miękkie” i umocnione cele – umożliwia najdłuższe opóźnienie eksplozji nawet do 24 godzin oraz zmianę parametrów ARM i FUNCTION DELAY w kokpicie podczas lotu przy bombach JDAM 

Zapalnik na bombach kasetowych:

• Integral + FZU-39 – przystosowany do bomb kasetowych, umożliwia ustawienie wysokości rozprysku kasety od 300 stóp do 3000 stóp nad ziemią

Przykładowe rodzaje zapalników na bombach. Wiele z nich nadaje bombom inny wygląd dzioba.

Ustawienia zapalników FUZE na ziemi

Zapalniki pozwalają zmnieć następujące ustawienia bomby:

• Arm Delay – opóźnienie w uzbrojeniu bomby po zwolnieniu jej z pylonu
• Function Delay – opóźnienie w eksplozji bomby po uderzeniu w cel – jeden z zapalników umożliwia opóźnienie nawet do 24 godzin, czyniąc z bomby coś w rodzaju IED
• Airburst Delay – opóźnienie otwarcia się kasety z bombletkami
• Airburst Altitude – wysokość, na której następuje rozprysk bombletek (im wyższa, tym większe pokrycie terenu ale mniejsza skuteczność / celność)
• Spin Rate – prędkość obrotów bombletek od 0 do 2500 RPM z bomb kasetowych (tylko CBU-87 i CBU-103). Im większa, tym większe pokrycie terenu, ale i mniejsza celność

Dodatkowe opcje dla bomb:

• Laser Seeker Code – ustawienie kodu lasera dla bomb kierowanych laserem, obok dostępna jest opcja skopiowania tego kodu dla wszystkich bomb tego typu w samolocie (Copy to all of the same type of weapon)
• Appearance – wygląd bomb – zmiana koloru/faktury powierzchni dla bomb używanych przez siły powietrzne USAF i marynarkę USN (w przypadku F-16 pozostawiamy opcję USAF)

Zależnie od wybranego zapalnika, lista dostępnych opcji będzie się różnić. Większość z nich dostosowuje się klikając daną opcję na rozwijanej liście lub symbole zwiększania / zmniejszania <> w danym polu.

Ustawienia zapalników w kokpicie

1.
W kokpicie, podczas przygotowań do ataku, musimy przede wszystkim wybrać, jakie zapalniki mają być aktywne dla danego typu bomb:

• NOSE – aktywny zapalnik na dziobie bomby
• TAIL – aktywny zapalnik na ogonie bomby
• NSTL – Nose/Tail – aktywne oba zapalniki

2.
Wybór zależny jest od efektu jaki chcemy uzyskać i rodzaju przenoszonych bomb:

• NOSE – natychmiastowa eksplozja
• TAIL – opóźniona eksplozja, wybór dla bomb penetrujących – niszczycieli bunkrów
• NSTL – standardowy wybór, gdy moment eksplozji nie ma znaczenia

Różnice przy konkretnych bombach:

Bomby hamowane typu HIGH DRAG: Mk.82 AIR, Mk.82 SE:

• NOSE – Low Drag – spadanie swobodne, bez hamulca
• TAIL – High Drag – spadanie hamowane
• NSTL – High Drag – spadanie hamowane

Bomby kasetowe typu CBU-87/97:

• NOSE – rozprysk bombletek po zwolnieniu bomby, według ustawień zapalnika
• TAIL – dud – niewypał, bomba nie eksploduje
• NSTL – rozprysk bombletek według ustawień zapalnika, na ustawionej wcześniej wysokości

3.
Szczegółowe ustawienia zapalników znajdują się pod przyciskiem CNTL (Control), ale pokazują one to, co jest automatycznie ustawione w komputerze samolotu i potrzebne do wyliczeń parametrów ataku, no. symboli na HUDzie.

Teoretycznie można je w tym momencie edytować w kokpicie, ale nie należy tego robić! Zmieni to tylko dane w komputerze samolotu. Ustawienia zapalników w samych bombach nie zmienią się i konflikt danych może spowodować mniej precyzyjny atak. Należy jedynie sprawdzić, czy dane pokrywają się z tymi wprowadzonymi do bomb. 

4.
Cztery kategorie  CAT  to:

• C1 – ustawienia dla bomb ogólnego przeznaczenia (Mk.82, Mk.84) i naprowadzanych laserowo
• C2 – ustawienia dla nowszych typów bomb kasetowych (CBU-87B, CBU-97)
• C3 – ustawienia dla bomb kasetowych starego typu (CBU-87, CBU-52)
• C4 – ustawienia dla bomb kasetowych starszego typu (Rockeye II), z podwójnym timerem detonatora

Dodatkowa funkcja to nieużywany już tryb:

• LADD (Low Altitude Drogue Delivery) –  przeznaczony głównie do ataku bombą jądrową. W obecnej wersji można go wykorzystać do zrzutu bomb konwencjonalnych, niekierowanych. 

5.
Skróty widocznych ustawień to:

• AD – NOSE FUZE Arm Delay – opóźnienie uzbrojenia zapalnika NOSE po zwolenieniu z pylonu
• AD2 – TAIL FUZE Arm Delay – opóźnienie uzbrojenia zapalnika TAIL po zwolenieniu z pylonu
• BA – Burst Altitude – wysokość na której rozpryskuje się bomba kasetowa

FMU-152 i JDAM – konieczne ustawienia

Jedyny przypadek, gdy należy dokonać zmiany ustawień w kokpicie, to bomby kierowane GPS typu JDAM z zapalnikiem FMU-152. 

1.
Niezależnie od wprowadzonych wcześniej na ziemi ustawień dla zapalnika FMU-152 i bomby JDAM, w kokpicie może on pokazywać jakieś dziwne parametry, typu opóźnienie eksplozji 900 lub 1440 godzin.

2.
Wybierając tryb GND DLY (Ground Delay) można już ustawić prawidłowe opóźnienia uzbrojenia bomby (Arm Delay) oraz eksplozji (FD Function Delay). Symulowane są nawet długie opóźnienia, co można sprawdzić wybierając 0,25H (15 minut) i przyspieszając czas w DCS (LCtrl + Z) – bomba wybuchnie rzeczywiście po upływie 15 minut w świecie gry.

Ustawienia LADD

1.
Dla trybu LADD można ustawić trzy parametry:

• PR – Pull Up Range – dystans podrywania samolotu w górę
• TOF – Time of Flight – czas lotu bomb
• MRA – Minimum Release Altitude –  minimalna wysokość zwalniania bomb

2.
W przeciwieństwie do automatycznego wyliczania tych opcji w trybie CCRP, LADD wymaga manualnego ustawienia:

• PR – dla 45 stopni RL (Release Angle) zwykle ustawia się 45 000 stóp
• PR – dla 30 stopni RL (Release Angle) zwykle ustawia się 40 000 stóp
• PR – dla 20 stopni RL (Release Angle) zwykle ustawia się 35 000 stóp

Wpisz wartość przyciskami obok cyfr na ekranie i potwierdź ENTR. 

3.
TOF może zostać domyślny 28 sekund. Wciśnij ENTR, by przejść dalej.

4.
MRA (Minimum Release Altitude) to najbardziej skomplikowany parametr trybu LADD. Oznacza on wysokość, na której musi znaleźć się samolot w 5 sekund od pojawienia się na HUDzie wskaźnika Pull Up Release Cue i rozpoczęcia podrywania samolotu w górę. Jeśli samolot nie znajdzie się na tej wysokości w ciągu 5 sekund, bomby nie zostaną zwolnione. Zależnie od początkowej wysokości lotu, można ustawić tę wartość na kilkaset stóp większą, np. +300 stóp.

REL ANG

Opcja REL ANG – Release Angle – to kąt wyrzucenia bomb przed siebie przy metodzie TOSS/Dive TOSS opisanej w osobnym rozdziale. 

Ustawienia liczby zrzucanych bomb

Główne ustawienia liczby zwalnianych bomb to:

• zmiana z pojedynczej bomby (SGL) na jednym pylonie na parę (PAIR) tych samych bomb pod obydwoma skrzydłami
• ustawienie Release Pulse (RP) – liczbę pulsów, czyli zrzutów bomb pojedynczych lub par
• ustawienie odstępu w stopach (FT) pomiędzy każdym punktem uderzenia bomby w ziemię. Ładunek zrzucany jest wtedy dłużej, z automatycznymi przerwami pomiędzy każdym pulsem

Ustawienia konkretnych liczb zależą od tego, ile bomb tego samego typu przenosimy. Przykładowo, przy 12 bombach:

• SGL, 4 RP, 90 FT – to 4 bomby (4 pulsy x 1 bomba SGL) zwalniane pojedynczo co 90 stóp
• PAIR, 6 RP, 20 FT – to 12 bomb (6 plusów RP x 2 w parze) zwalnianych parami, co 20 stóp 

1.
Włącz tryb ataku celów naziemnych przyciskiem A-G.

2.
Wybierz rodzaj bomb do zrzutu.

3.
Wybierz zwalnianie bomb pojedynczo SGL lub w parach PAIR.

4.
Ustaw ilość pulsów RP zwalniania bomb lub par bomb.

5.
Wybór opcji RP włącza dodatkowe menu do podania wybranej liczby. Funkcja RCL czyści wybór, RTN wraca do poprzedniego ekranu bez zmian, a ENTR potwierdza i zapisuje nowy wybór. 

6.
Jeśli ilość pulsów jest większa niż 1, ustaw odstęp FT w stopach pomiędzy uderzeniami bomb lub par bomb. 100 stóp to ok. 30 metrów.

7.
Liczba stóp FT (feet) rozwija w menu swoją nazwę jako Impact Spacing (odległość między uderzeniami). Włącza menu wyboru liczb, podobnie jak przy RP.

Ściągnij wersję PDF