Radar Air to Air, tryby BVR – poradnik F/A-18C Hornet

Spis treści:
Niezbędne przyciski
Podstawy działania i proste kroki do zestrzelenia celu
Zakres i czas skanowania przestrzeni

Target Aging
PRF Pulse Repetition Frequency
SET – zapisywanie ustawień radaru
Przegląd trybów i podtrybów pracy radaru
Tryb RWS (LTWS)
Tryb RWS
Tryb TWS
Tryb STT
Podtryb 1 LOOK RAID
Podtryb SPOT Spotlight
Podtryb AAQC – Auto Acquisition
Tryb VS Velocity Search
DATA – inne ustawienia radaru
NCTR
Bullseye jako dodatkowy punkt odniesienia
Inne opcje radaru

Niezbędne przyciski

  • TDC Cursor – przyciski / gałka poruszania kursorem radaru
  • TDC Depress – przycisk gałki do lockowania celów / wskazywania obszaru skanowania
  • UNDESIGNATE / NWS – kasowanie locka, przełączanie locka
  • RAID FLIR/FOV – aktywuje tryb RAID
  • RADAR ELEVATION UP – antena radaru w górę
  • RADAR ELEVATION DOWN – antena radaru w dół
  • Sensor Control SwitchLeft/Right/Down – aktywacja ekranu DDI, lockowanie celu w trybie AACQ
  • Select Sparrow – wybór aktywnych pocisków
  • Select Sidewinder – wybór aktywnych pocisków
  • Select AMRAAM – wybór aktywnych pocisków

Podstawy działania i proste kroki do zestrzelenia celu

Radar AN/PG-73 to główny i najbardziej skomplikowany system F/A-18C Hornet. Dla ułatwienia więc na  początku zawarte są informacje o absolutnie podstawowej obsłudze radaru w zakresie BVR (Beyond Visual Range), czyli poza zasięgiem wzroku i w sytuacji, gdy mamy przed sobą wrogi samolot do zestrzelenia, by jak najszybciej rozpocząć ćwiczenia w wyszukiwaniu i niszczeniu wrogich samolotów.

Podstawowe czynności sprowadzają się do:

  1. Ustawienie zasięgu radaru
  2. Zaznaczenie i zalockowanie celu
  3. Poczekanie, aż cel będzie w zasięgu pocisku
  4. Wystrzelenie pocisku

Na początek nic więcej nie jest potrzebne. W miarę oswajania się z walką powietrzną przydadzą się inne funkcje radaru, opisane w kolejnych rozdziałach. Będą one bardzo istotne w sytuacjach, gdy na radarze pojawia się wiele niezidentyfikowanych kontaktów jednocześnie. Warto też pamiętać, że radar nie pokazuje w magiczny sposób wszystkich kontaktów w powietrzu – najczęściej wymaga odpowiednich ustawień i warunków, by wykryć cel. Kolejna ważna sprawa to fakt, że w rzeczywistości Horenty nie latają samotnie – zawsze wymieniają dane w grupie za pośrednictwem sieci Datalink i na radarze widać cele, które nie zostały jeszcze wykryte przez nasz radar i zwykle już jako ikony HAFU – zidentyfikowane pod kątem „swój-obcy”.

UWAGA
Wpis obejmuje tylko zagadnienia związanie ze śledzeniem i wykrywaniem celów. Używanie pocisków z namierzeniem radarowym znajduje się w rozdziałach im poświęconych.

Włączanie radaru

1.
Radar AN/PG-73 włącza się podczas procedury uruchamiania samolotu Cold Start, pokrętłem RADAR na pozycję OPR.

2.
W przypadku misji rozpoczynających się w powietrzu, radar będzie już włączony. Jeśli chcesz przywołać z powrotem ekran radaru na lewym bądź prawym ekranie DDI, wciśnij środkowy przycisk menu aż pojawi się zakładka TAC (tactical) i wybierz przycisk oznaczony RDR ATTK.

Ekran radaru

1.
Ekran radaru przedstawia widok z góry na przestrzeń przed samolotem. Twoja pozycja jest na środku, na samym dole, góra to granica wybranego zasięgu. Cele w podstawowej formie pokazywane są jako zielone prostokąty „bricks”, zwane na ekranie HITS. Do wyświetlania informacji i namierzania poszczególnych celów służy kursor TDC.

2.
Belka nad ekranem radaru to ANGLE ON JAM „dugout” – miejsce, w którym znajdują się kontakty, przy których z różnych powodów nie można ustalić zasięgu, np. stosują aktywne zakłócanie radaru.

Zasięg wyświetlania radaru

1.
Pierwszą czynnością jest ustawienie zasięgu radaru, czyli odległości do jakiej będzie pokazywać cele. Radar fizycznie nie ma ograniczeń zasięgu, ale na ekranie ustawia się maksymalną granicę wyświetlania celów. Jeśli cel jest w odległości 41 mil, nie pokaże się przy ustawieniu zasięgu na 40, tylko dopiero przy następnej wartości – 80 mil.

Jeśli wróg jest bliżej niż 10 mil od nas, działają wtedy tryby automatycznego namierzania ACM (omawiane w innym artykule), dlatego przy BVR wybieramy zasięg między 20, a 160 mil morskich. Użyj do tego przycisków oznaczonych strzałkami po prawej stronie. Weź pod uwagę, że niezależnie od ustawień zasięgu, cele nie pojawią się od razu magicznie na ekranie. Ich wykrycie jest zależne od wielu innych zmiennych. 

2.
Alternatywny sposób zmiany zasięgu bez odrywania rąk od sterowania HOTAS to przesunięcie kursora TDC na samą górę lub sam dół ekranu i błyskawiczny powrót nim w odwrotną stronę. Skala zasięgu zmieni się. Ruch kursora do krawędzi i z powrotem musi być dość dynamiczny.

3.
Twoja pozycja jest na samym spodzie, dlatego każda maksymalna wartość zasięgu jest podzielona na ekranie umowną podziałką z lewej strony. Dzięki temu możesz pobieżnie określić odległość od celu jeszcze bez konkretnych danych. Na poniższym obrazku ustawiony jest zasięg maksymalny 80 mil, dlatego zielony punkt celu znajduje się niecałe 50 mil od nas.

Wyszukiwanie celu

1.
Ustaw ekran z radarem jako aktywny, czyli użyj przełącznika SENSOR CONTROL SWITCH Right lub Left, zależnie na którym monitorze DDI wyświetlasz radar. Aktywny ekran zostanie oznaczony diamentem w prawym, górnym rogu.

Teraz już możesz poruszać kursorem radaru TDC – dwiema pionowymi kreskami za pomocą osi TDC SLEW lub zastępujących ją przycisków (Throttle Designator Control left, right, up, down). Skieruj kursor na wybrany na ekranie cel.

Zielony krzyż na kontakcie oznacza Auto Acquisition Point Cue – najbliższy cel, jakie zostanie zalockowany, jeśli przejdziemy do trybu AACQ (opisanego niżej), jeśli ikony HAFU identyfikujące cele nie są jeszcze dostępne. Początkowo lub przy samotnym locie kontakty będą wyświetlane jako zielone „cegiełki” (brick target).

2.
Po najechaniu kursorem na cel krzyż ACQ zniknie. Domyślnie zobaczysz dodatkowe informacje: jego prędkość, wysokość i przynależność zależnie od identyfikacji „swój-obcy”. W tym przypadku cel jest nieznany (żółty kolor), leci z prędkością 0.5 macha i na wysokości 26.6 tysięcy stóp. Ponieważ nasz samolot na razie samotnie śledzi cel, widać tylko górną połowę ikony HAFU – w tym przypadku żółtego kwadratu oznaczającego kontakt nieznany.

3.
Czasami zobaczysz kontakty składające się tylko z dolnej połowy ikony – to cele, które wykryły radarem inne samoloty, a ty widzisz je dzięki sieci Datalink. Takiego celu nie można zalockować. Ikona w całości ale pusta w środku oznacza cel wykryty i zidentyfikowany przez AWACS – takiego kontaktu też nie można zalockować.

Lockowanie celu

1.
Następne kroki zależne są od trybu, w jakim pracuje radar. Domyślnie, jeśli nic nie zmieniałeś, wciśnięcie jednokrotne przycisku TDC DEPRESS z kursorem na kontakcie spowoduje tzw. miękki lock – pojawią się wytyczne L&S (launch & steer) do odpalenia pocisku, ale w rzeczywistości rakieta nie będzie zalockowana na celu – ciągle będziesz mógł ją wystrzelić, jednak będzie to wystrzelenie „w ciemno”, bez gwranacji trafienia w cokolwiek. Miękki lock rozpoznasz też po tym, że pionowa linia B-Sweep pokazująca zakres skanowania ciągle będzie poruszać się od lewej do prawej.

2.
Wciśnij DWUKROTNIE przycisk TDC DEPRESS, by zrobić tzw. „hard lock” – „twarde” zalockowanie i przejść do śledzenia tylko jednego celu w trybie STT (Single Target Track). Na ekranie, nad symbolem trybu RWS pojawi się opcja RTS (Return To Search – wróć do przeszukiwania), a w drugim rogu opcja przełączenia radaru w tryb TWS (różnice między nimi wyjaśnione są w dalszej części tekstu). Pionowa linia skanowania radaru B-Sweep przestanie przeczesywać ekran i zatrzyma się w jednym punkcie.

3.
Poprawny lock sygnalizuje lampka na ramie kabiny.

4.
Poczekaj aż pocisk będzie w zasięgu celu i naciśnij spust. Szczegłówe wskazówki używania pocisków opisane są w poradnikach poświęconych rakietom Sparrow, AMRAAM i Sidewinder.

Zakres i czas skanowania przestrzeni

Jedną z najważniejszych opcji ustawienia radaru jest zakres skanowanej przestrzeni, a co za tym idzie – czas potrzebny do jej przeczesania. Radar doplerowski skanuje przestrzeń wiązką fal równocześnie w pionie i w poziomie, tworząc coś w rodzaju stożka skierowanego do przodu. Jeśli fala przesuwająca się w środku tego stożka natrafi na obiekt – sygnał wraca do nadajnika i na ekranie w samolocie pojawia się symbol kontaktu.

1.
Zakres skanowania w pionie oznaczony jest belkami BAR od 1 do 6 (niebieska linia na obrazku), a zakres skanowania w poziomie to azymut w stopniach: od 20 do 140 stopni (linia czerwona). Przy maksymalnych ustawieniach w teorii wszystkie cele mogą być wykrywalne i wygląda to mniej więcej tak:

2.
Czas potrzebny do wykonania pełnego skanu przy 6 BAR-ach i 140 stopniach jest relatywnie długi, przez co wykrycie celu oraz informacje o zmianie jego położenia mogą docierać do nas z opóźnieniem. Jeśli więc znamy kierunek i wysokość skąd mogą nadlatywać samoloty wroga, np. z komunikatu AWACS, warto zawęzić obszar skanowania, by dane docierały do nas szybciej. Służą do tego odpowiednie przyciski wokół ekranu z radarem:

3.
Tak, jak przy zasięgu, alternatywny sposób zmiany liczby barów bez odrywania rąk od sterowania HOTAS to przesunięcie kursora TDC na samą górę i wskaźnik aktualnej liczby barów, wciśnięcie TDC DEPRESS, wybór nowej wartości i ponowne wciśnięcie TDC DEPRESS.

4.
Ograniczenie ilości BARów sprawi, że skanowanie w pionie przebiegnie szybciej i samolot, który się znajduje na konkretnym pułapie zostanie szybciej wykryty. Trzeba jednak mieć na względzie, że obiekty poza skanem nie pojawią się na radarze.

4.
W ten sam sposób możemy ograniczyć stopnie w zakresie azymutu skanowanej przestrzeni w poziomie. Można też skierować wąski azymut bardziej w prawo lub bardziej w lewo.

5.
Możesz przesunąć wąski azymut skanowania z domyślnej pozycji skanowania pola centralnie przed samolotem na lewą lub prawą stronę. Najedź kursorem TDC na wybraną stronę ekranu i wciśnij TDC DEPRESS, nawet jeśli nie ma tam żadnego kontaktu. Linia B-Sweep zacznie skanować rejon wokół kursora. Aby powrócić do domyślnej pozycji wciśnij TDC DEPRESS na środku ekranu radaru albo wciśnij przycisk RESET.

6.
Stopnie azymutu zmienia się przyciskiem na dole…

7.
…alternatywny sposób zmiany stopni azymutu bez odrywania rąk od sterowania HOTAS to przesunięcie kursora TDC na lewą lub prawą krawędź ekranu i błyskawiczny powrót nim w odwrotną stronę. Stopnie azymutu zmienią się. Ruch kursora do krawędzi i spowrotem musi być dość dynamiczny.

8.
Można też ograniczyć oba zakresy i stworzyć błyskawiczne odświeżanie jedynie małego obszaru przed samolotem albo tworzyć przeróżne kombinacje stopni azymutu i ilości barów:

9.
Skanując przy małej liczbie BAR-ów mamy jeszcze opcję przesuwania anteny radaru w górę lub w dół i sprawdzenia obszaru wyżej lub poniżej aktualnego pola skanu – bez zwiększania liczby BAR-ów i czasu skanowania. Służą do tego przyciski o nazwach:

  • RADAR ELEVATION UP
  • RADAR ELEVATION DOWN

10.
Grot na lewej stronie ekranu radaru pokazuje aktualną pozycję anteny względem osi samolotu. Dodatkowo, przy kursorze radaru widać maksymalną (u góry) i minimalną (na dole) wysokość w tysiącach stóp, jaką aktualnie pokrywa radar. Cyfry te będą się zmieniać wraz z liczbą BAR-ów oraz pozycją anteny zmienianą przyciskami/pokrętłem RADAR ELEVATION.

Target Aging

Target Aging to „starzenie się” celów. Wpływa na czas, po jakim kontakty znikają z ekranu radaru, jeśli nie są ponownie wykryte. Przy skanowaniu dużego obszaru o największym azymucie i największej liczbie barów, krótki czas strzenia się, jak domyślne 2 sekundy może sprawiać, że cele znikną z radaru szybciej, niż antena wykona pełny skan, a zalockowanie ich będzie trudne. Przy skanowaniu dużych obszarów warto zmienić to ustawienie na 16 lub 32 seukndy.

Wciśnij przycisk DATA. Następnie przyciskiem u góry zmień wartość w sekundach.

PRF Pulse Repetition Frequency

PRF, czyli Pulse Repetition Frequency to istotne ustawienie radaru, które wpływa na to, jakie cele są szybciej wykrywane przez radar. Dostępne opcje to:

  • HI – High – wysoka częstotliwość pulsu. Radar szybciej wykrywa cele, które są daleko, powyżej 20 mil bądź zbliżają się z dużą prędkością w naszym kierunku, nie manewrujące. Słabo wykrywa powolne cele, manewrujące lub lecące prostopadle do nas
  • MED – Medium – średnia częstotliwość. Lepiej wykrywa cele wolno lecące, manewrujace  bądź wolno zbliżające się i te lecące pod większym kątem niż bezpośrednio na nas oraz bliżej niż 20 mil
  • INTL – Interleaved – zamiennie używa wysokiej i średniej częstotliwości, kompromis pomiędzy dwoma trybami

1.
PRF można zmienić przyciskiem przy monitorze.

2.
albo najeżdżając kursorem na aktualny tryb i klikając TDC DEPRESS na wybrany.

SET – zapisywanie ustawień radaru

Funkcja SET działa podobnie jak SAVE. Pozwala zapisać konkretne ustawienia radaru dla danego typu pocisku. Inne ustawienia będziemy chcieli mieć dla rakiet dalekiego zasięgu AMRAAM – z dalekim zasięgiem radaru, większym azymutem, wysokim PRF, a inne dla rakiet Sidewinder bliskiego zasięgu, z radarem ustawionym do 10-20 mil, średnim PRF i wąskim azymutem, by wykrywał tylko samoloty bezpośrednio przed nami.

Komputer zapamiętuje ustawienia następujących elementów:

  • zasięg wyświetlania radaru (range)
  • liczba barów (bar)
  • azymut w stopniach
  • PRF
  • „starzenie się celów” (aging)

Możesz zapisać trzy zestawy (sety) ustawień: dla pocisków AMRAAM, Sparrow i Sidewinder. Przyciskiem Load ładującym ustawienia będą więc przyciski drążka aktywujące dany typ rakiet.

Wybierz pociski Air to Air: Sparrow, AMRAAM lub Sidewinder. Dostosuj ustawienia według swoich upodobań lub warunków na misji. Wciśnij SET na ekranie. Powtórz te kroki dla pozostałych typów pocisków Air to Air, które są podwieszone.

Przegląd trybów i podtrybów pracy radaru

Radar Air-to-Air w F/A-18C Hornet może działać w następujących trybach i podtrybach:

RWS – RANGE WHILE SCAN (zasięg podczas skanowania)

  • nie ma ograniczeń zakresów, skanuje największą możliwą przestrzeń przed samolotem
  • wyświetla do 64 kontaktów jako zielone prostokąty Hits/Bricks
  • NIE wyświetla ikon HAFU, czyli informacji „swój-obcy”
  • jednokrotne naciśnięcie TDC DEPRESS od razu lockuje cel w trybie STT

RWS (LTWS) – RANGE WHILE SCAN + podtryb LATENT TRACK WHILE SCAN

  • domyślny tryb po włączeniu radaru
  • wyświetla do 64 kontaktów jako zielone prostokąty Hits/Bricks
  • nie ma ograniczeń zakresów, skanuje największą możliwą przestrzeń przed samolotem
  • wyświetla ikony HAFU, czyli informacje „swój-obcy”
  • ustala kolejność do 10 celów według priorytetu zagrożenia
  • pozwala zrobić soft-lock (miękki lock) jednego celu (L&S) z wytycznymi dla nakierowania pocisku i wstępnie zalockować drugi cel jako DT2 (Designated Target 2)
  • miękki lock nie zapewnia wystarczających informacji dla pocisku, by go wystrzelić w stronę celu
  • wymaga dwukrotnego wciśnięcia TDC Depress, by przejść do hard locka i trybu STT
  • pokazuje pod kursorem wektor poruszania się celu, jego prędkość i wysokość
  • pokazuje cele przekazywane przez inne samoloty (np. AWACS, members, donors w systemie Datalink)
  • odpalenie pocisku tylko w tym trybie, bez przejścia do trybu STT nie gwarantuje trafienia

TWS – TRACK WHILE SCAN (śledzenie podczas skanowania)

  • najbardziej przydatny i funkcjonalny tryb do zachowywania świadomości sytuacyjnej oraz jednoczesnego śledzenia i atakowania wielu celów
  • wyświetla do 10 celów Track Files jako ikony HAFU i ustala ich kolejność według priorytetu zagrożenia
  • pozwala zrobić lock jednego celu (L&S) z wytycznymi do odpalenia pocisku i wstępnie zalockować drugi cel jako DT2 (Designated Target 2)
  • wyświetla ikony HAFU, czyli informacje „swój-obcy”
  • pokazuje wektor poruszania się celu, jego prędkość i wysokość
  • pokazuje zasięg rakiet do zalockowanych celów;
  • pokazuje cele przekazywane przez inne samoloty (np. AWACS, members, donors);
  • pozwala odpalić pocisk
  • pozwala na szybkie przełączanie locka pomiędzy 10 celami od najwyższego priorytetu do najniższego i szybko odpalić w ich kierunku pociski
  • umożliwia powiększenie wycinka skanowanej przestrzeni, by zalokować jeden z ciasno lecących samolotów w formacji
  • ma narzucone ograniczenia w zakresie skanowanej przestrzeni

STT – Single Target Track (śledzenie pojedynczego celu)

  • skupia całą moc radaru na śledzenie tylko jednego, zalockowanego celu, by skutecznie naprowadzić pocisk

AAQC – Auto Acquisition

  • automatycznie lockuje w trybie STT cel pod kursorem albo najbliższy wykryty cel

1 LOOK RAID

  • podtryb pozwalający wykonać skan wokół zalockowanego celu podczas trybu STT i wyświetlić kontakty w bezpośrednim pobliżu celu

Scan RAID

  • podtryb TWS – powiększa wyznaczony obszar radaru podczas TWS, by odróżnić i wyodrębnić cele lecące w grupie / ciasnej formacji

SPOT

  • podtryb wykonujący szybki skan niewielkiego obszaru gdzie akurat skierowany jest kursor TDC na ekranie radaru

VS – Velocity Search (wyszukiwanie prędkością zbliżania)

  • tryb wyświetlający kontakty według ich prędkości zbliżania się do naszego samolotu

AZ/EL (Azimuth / Elevation)

  • tryb pokazujący obraz skanowanej przestrzeni radaru od frontu, z dziobu samolotu, a nie tradycyjnie, z góry. Opisany w osobnym rozdziale – LINK

Tryb RWS (LTWS)

Tryb RWS z podtrybem LTWS nie jest najbardziej funkcjonalny, ale jest domyślny – tak zastaniemy radar przy pierwszym uruchomieniu i rozpoczęciu używania go podczas misji. Pozwala wykryć cele z najdalszej odległości.

1.
Aktywny tryb RWS widać w lewym narożniku. Wykryte kontakty pokazywane są jako zielone prostokąty „brick target”. Zielony krzyż pokazuje cel, który zostanie zalockowany w trybie STT przy przejściu do potrybu AAQC. Podwójne lub potrójne odbicia kontaktów za tymi najbardziej jasnozielonymi to ich „starzejąca się” pozycja, która nie znikła jeszcze przed aktualnym skanem. W rzeczywistości celów nie ma aż tak dużo.

2.
Kontakty, które natychmiast wyświetlane są jako zielone kółka z kropką lub innym oznaczeniem w środku to sojuszniczy AWACS (kółko z kropką) oraz samoloty – członkowie grupy i dawcy wymieniający dane w sieci Datalink.

3.
Po najechaniu kursorem TDC na kontakt pojawią się dodatkowe informacje:

  • jego ikona HAFU, czyli przynależność „sojusznik-wróg”
  • 1 – priorytet zagrożenia wg radaru
  • 0,7 – prędkość w Machach
  • 14 – wysokość w tysiącach stóp
  • linia na dole podzielona na trzy pokazuje zasięg aktywnego pocisku. Kiedy kontakt dotrze do górnej kreski linii, będzie w zasięgu strzału 

4.
Takie same informacje będą pokazywane przy każdym kontakcie, nad którym znajdzie się kursor TDC. W tym przypadku to 4 zagrożenie w kolejności, na wysokości 16 tyś, stóp, lecące z prędkością 0.6 Macha.

5.
Jeśli skanowanie naszego radaru będzie ustawione na miejsce, gdzie nie będzie w stanie wykryć większości celów, i tak będą one pokazywane na ekranie dzięki wymianie danych w sieci Datalink. Na screenie poniżej nasz radar widzi tylko cel „1” oznaczony pełną ikoną. Cele oznaczone mniejszymi rombami, pustymi w środku to cele widziane przez AWACS. Cele oznaczone dolną połową rombu z kropką to cele śledzone radarami samolotów członków i dawców z drużyny wymiany danych Datalink. Celów, które nasz radar nie wykrywa nie można zalockować mimo, że widać je na ekranie.

6.
Z kursorem nad kontaktem wciśnij TDC DEPRESS – kontakt zostanie oznaczony jako cel L&S (Launch & Steer). W środku, zamiast numeru priorytetu zagrożenia, pojawi się gwiazdka. To cel wstępnie wytypowany do zaatakowania, pojawi się już symbolika ASE do odpalenia rakiety, choć w tym trybie trafienie nie jest pewne. Chodzi tylko o przygotowanie się i nakierowanie samolotu do perfekcyjnej pozycji, gdy już będzie można odpalić pocisk.

7.
Wybierz drugi kontakt kursorem i również wciśnij nad nim TDC DEPRESS – zostanie oznaczony jako DT2 (Designated Target 2) z rombem w środku. To drugi wstępnie śledzony cel z danymi do nakierowania się na dobry strzał.

8.
Na HUDzie pierwszy cel L&S z gwiazdką widać jako kwadrat lub romb, a drugi cel DT2 jako duże „X”.

9.
Z celami oznaczonymi jako L&S i DT2 możesz zmieniać te oznaczenia pomiędzy nimi, wciskając przycisk UNDESIGNATE na drążku.

10.
Jeśli żaden cel nie jest oznaczony jako L&S, wciśnięcie UNDESIGNATE oznaczy najbliższy kontakt na radarze jako L&S. Kolejne wciśnięcia UNDESIGNATE nie oznaczą DT2, tylko będą przełączać L&S kolejno pomiędzy wszystkimi wykrytymi przez radar kontaktami.

11.
Mając oznaczone cele L&S oraz DT2, możesz najechać kursorem na trzeci kontakt, by wyświetlić jego wysokość i prędkość. Wciśnięcie na nim TDC DEPRESS oznaczy go jako DT2, kasując to oznaczenie z poprzedniego kontaktu.

12.
Jeśli w powietrzu jest AWACS albo inne samoloty w drużynie Datalink, cel L&S będzie się wyświetlał z potwierdzoną przynależnością „swój-obcy”.

13.
Skasować oznaczenia L&S i DT2 można tylko wciskając przycisk RSET (reset).

14.
Podtryb LTWS i miękki lock L&S teoretycznie nie dają warunków, by wystrzelić pocisk w kierunku celu i instrukcja mówi, żeby tego nie robić. Przykładowo pocisk Sparrow wyświetli podpowiedź GOSTT – „przejdź w tryb STT”. Teoretycznie odpalenie pocisku jednak jest możliwe. Jeśli tylko rakieta jest w zasięgu, wystrzelenie pocisku SPARROW spowoduje automatyczne przełączenie miękkiego locka w tryb STT, natomiast pocisk AMARAAM przejdzie w tryb autonamierzania i przy sprzyjających warunkach może trafić w cel.

15.
Aby mieć pewność, że rakieta będzie śledzić cel od maksymalnego zasięgu, wciśnij drugi raz TDC DEPRESS na głównym celu L&S oznaczonym gwiazdką, by zalockować go i przejść w tryb śledzenia pojedynczego celu STT. Linia skanowania B-Sweep zatrzyma się w miejscu, na radarze pozostanie tylko zalockowany cel oraz te przesyłane przez sieć Datalink.

Tryb RWS

„Goły” tryb RWS nie ma zbyt wielu zalet. Nie identyfikuje celów, nie wyświetla kontaktów Datalink, pozwala jedynie szybciej zalockować cel i przejść w tryb STT wciskając jeden raz TDC DEPRESS na kontakcie.

1.
Aby włączyć RWS bez LTWS wciśnij przycisk DATA, a następnie LTWS, by odznaczyć go (ramka wokół zniknie).

2.
Najechanie kursorem na kontakt nie wyświetla żadnych dodatkowych informacji.

3.
Wystarczy tylko raz wcisnąć TDC DEPRESS, by zalockować cel w trybie STT. Wciśnij UNDESIGNATE, by skasować locka i wrócić do trybu RWS.

Tryb TWS

Tryb TWS (Track While Scan) działa podobnie do RWS (LTWS), tyle że przez cały czas monitoruje 10 najważniejszych celów na ekranie, sprawdza ich przynależność „swój-obcy” i automatycznie lockuje jeden z nich jako cel L&S (Launch&Steer). W przeciwieństwie do RWS (LTWS), pozwala od razu wystrzelić pocisk w kierunku takiego celu. W połączeniu z pociskami typu AMRAAM, umożliwia praktycznie jednoczesne zaatakowanie wszystkich celów. Posiada dodatkowe opcje pozwalające powiększyć obraz wokół danego kontaktu, by sprawdzić, czy w ciasnym szyku nie leci kilka samolotów.

Przez to, że śledzi równocześnie wiele celów, posiada ograniczenia w skanowanym obszarze – szerokość azymutu w stopniach zmniejsza się wraz ze wzrostem liczby barów. Możliwe ustawienia azymutu dla danej wartości barów to:

  • 2 bary – azymut 20, 40, 60, 80
  • 4 bary – azymut 20, 40
  • 6 barów – azymut 20

1.
Wciśnij przycisk trybów, by przełączyć tryb RWS na TWS.

2.
Alternatywnie możesz za pomocą zestawu HOTAS naprowadzić kursor TDC na symbol trybu, najechać na TWS i kliknąć TDC DEPRESS.

3.
Trzecia opcja to możliwość włączenia trybu TWS z trybu STT przyciskiem w prawym rogu.

4.
Tryb TWS automatycznie pokazuje 10 kontaktów jako ikony HAFU, kwalifikując je jako „swój-obcy” i lockuje jeden z nich jako L&S z symbolem gwiazdki – bez konieczności naprowadzania kursora nad kontakt. Na dole widać też linię zasięgu aktywnego pocisku.

5.
Podobnie, jak w RWS (LTWS), możesz wybrać drugi kontakt i klknięciem TDC DEPRESS zalockować go jako drugi cel DT2, jednak w trybie TWS nie jest to aż tak przydatne. Wciskając później przycisk UNDESIGNATE będziesz przełączać lock L&S tylko pomiędzy tymi dwoma kontaktami.

6.
Jeśli zalockowany będzie tylko cel L&S, bez DT2, wciskanie przycisku UNDESIGNATE będzie przełączać jako L&S kolejne wszystkie 10 kontaktów. W ten sposób można szybko w każdy z nich odpalić pocisk AMRAAM.

7.
Jeśli cel znajdzie się w zasięgu pocisku, możesz nacisnąć spust. W przypadku rakiet Sparrow wymagajacych ciągłego namierzania celu aż do trafienia, odpalenie pocisku przełączy lock L&S w tryb STT.

8.
Jeśli w powietrzu jest AWACS i samoloty skupione w sieci Datalink, ikony HAFU mogą od razu pokazywać, które kontakty są sojusznicze, a które wrogie.

Funkcje trybu TWS

Azimuth Centering Options

Najważniejsza funkcja TWS to ACO: centrowanie azymutu skanowania obszaru w trybie TWS. Domyślna to MAN (manualna):

  • MAN – azymut skanowania skupiony jest na środku lub tam, gdzie klikniemy kursorem TDC, antena nie będzie automatycznie podążać za kontaketm L&S, by utrzymać lock
  • AUTO – antena będzie automatycznie dostosowywać się do pozycji kontaktu zalockowanego jako L&S – zmieniać azymut i kąt wychylenia, byle jak najdłużej utrzymać lock. W przypadku chęci utrzymania locka należy przełączyć domyślny tryb MAN na AUTO. Jeśli w trybie AUTO przesuniemy kursor na dowolny rejon ekranu i wciśniemy TDC DEPRESS, skanowanie przejdzie w tryb BIAS i skupi się na wybranym miejscu.

Na poniższym przykładzie azymut 20 stopni w trybie AUTO przesuwa skan na prawo, by cały czas utrzymać lock L&S. W trybie MAN skan prowadzony jest na środku, a kontakt i lock L&S po chwili zostają utracone.

HITS

Funkcja HITS włącza i wyłącza wyświetlanie zwykłych kontaktów „target brick”, jeśli na ekranie radaru jest więcej niż 10 kontaktów.

EXP (Expand)

Funkcja EXP (Expand) powiększa obszar wokół celu L&S do 10 mil i 20 stopni skanowanego azymutu. Przydatne, gdy chcemy zobaczyć, czy za zalockowanym kontaktem nie kryją się inne, lecące w ciasnej formacji, poniżej 10 mil od siebie.Po wciśnięciu przycisku napis EXP zostanie obramowany.

Scan RAID

Podtryb Scan RAID działa podobnie, jak EXP, ale zamiast zwykłego powiększania obrazu wokół celu L&S, koncentruje obszar skanowania wokół niego, z zdaniem wyszczególnienia wszystkich kontaktów lecących w ciasnej formacji. RAID można włączyć przyciskiem u góry ekranu albo przyciskiem RAID/FOV na przepustnicy. Działanie podtrybu widać po napisie SCAN RAID na dole ekranu radaru.

RSET

Funkcja RSET (Reset) kasuje manualnie stworzone locki kontaktów L&S i DT2 – powraca do priorytetów radaru i jednego celu zalockowanego jako L&S.

Tryb STT

Tryb STT (Single Target Track) – śledzenie pojedynczego celu – lockuje pojedynczy kontakt i skupia całą moc radaru tylko na śledzeniu tego jednego celu, zwykle aby wystrzelić rakietę i go zniszczyć.

Do trybu STT można przejść na różne sposoby:

  • w trybie RWS – naprowadzając kursor na kontakt „brick” i wciskając jeden raz TDC DEPRESS
  • w trybie RWS (LTWS) – naprowadzając kursor na kontakt L&S i wciskając dwa razy! TDC DEPRESS
  • w trybie TWS – naprowadzając kursor na kontakt L&S i wciskając jeden raz TDC DEPRESS
  • w trybach RWS, RWS (LTWS) i TWS – z aktywnym monitorem  DDI i ekranem radaru, bez locka lub z lockiem L&S – wciskając na drążku Sensor Control Switch Left / Right – zależnie na którym monitorze DDI wyświetlany jest radar. Włączy się tryb AACQ i radar zalockuje cel, który uważa za priorytet

1.
W trybie STT radar wyświetla tylko zalockowany kontakt, inne po chwili znikną z radaru. Linia B-Sweep zatrzyma się na kontakcie i przestanie przeczesywać obszar. Na dole wyświetla się linia zasięgu aktywnego pocisku. Skasować locka można na trzy sposoby:

  • wciskając przycisk UNDESIGNATE na drążku
  • wciskając przycisk RTS na ekranie radaru – Return To Search, radar powróci do poprzedniego trybu wyszukiwania
  • TWS – radar przełączy się na tryb TWS

Podtryb 1 LOOK RAID

Funkcja 1 Look RAID włącza tryb RAID podczas trybu STT, umożliwiając podejrzenie, czy zalockowanemu kontaktowi nie towarzyszy inny. 1 Look RAID jest domyślnie włączony.

1.
Dostęp do funkcji ukryty jest w menu ustawień DATA. Klkinij DATA, a po prawej pojawi się opcja włączenia lub wyłączenia 1LOOKRAID.

2.
Z zaznaczoną opcją 1LOOK RAID widać dodatkowe kontakty wokół zalockowanego celu.

Podtryb SPOT Spotlight

Podtryb SPOT działa jak reflektor wyszukujący. Skupia całą moc radaru w miejscu, gdzie znajduje się kursor TDC, ograniczając azymut do 22 stopni, z bardzo wysoką częstotliwością odświeżania.

1.
Skieruj kursor w miejsce, które chcesz przeszukać. Wciśnij i przytrzymaj TDC DEPRESS dłużej niż 1 sekundę. Po zwolnieniu przycisku kursor wypełni się znakiem „X”, a linia B-Sweep zacznie przeszukiwać obszar przy kursorze.

2.
Przesuwanie kursora TDC w trybie SPOT spowoduje automatyczne przesuwanie obszaru skanowania. Naciśnij TDC DEPRESS, by wyłączyć podtryb SPOT.

Podtryb AAQC – Auto Acquisition

Funkcja AAQC Auto Acquisition powoduje, że wciśnięcie przycisku na drążku Sensor Control Switch Right lub Left, zależnie który z monitorów DDI jest aktywnt z radarem, zalockuje w trybie STT pierwszy kontakt na liście priorytetów radaru.

Tryb VS Velocity Search

Tryb VS – Velocity Search – wyświetla cele według ich prędkości zbliżania się, czyli sumy prędkości naszego samolotu i prędkości kontaktu. Im szybciej leci cel, tym szybciej się do nas zbliży i stanie się niebezpieczny. Skala zasięgu zmienia się tu w skalę szybkości zbliżania od 0 do 800 lub do 2400. Tryb Velocity Serach NIE POKAZUJE ODLEGŁOŚCI DO CELU! Im szybciej leci cel, tym wyżej na ekranie będzie się znajdować. Tryb ten może być przydatny, by wykryć cele znajdujące się naprawdę daleko i lecące bardzo szybko, np. myśliwce przechwytujące.

1.
Naprwadź kursor na nazwę aktywnego trybu, a rozwinie się lista trzech głównych trybów. Najedź kursorem na VS i wciśnij TDC DEPRESS.

2.
Skala zasięgu zmienia się w skalę szybkości zbliżania od 0 na samym dole po 2400 na samej górze. Przyciskami przy strzałkach można ograniczyć skalę do 800. Cel po lewej leci zdecydowanie szybciej niż cel po prawej. Nie wiadomo jednak, jak daleko się znajdują.

DATA – inne ustawienia radaru

Po wciśnięciu przycisku DATA pojawią się zaawansowane opcje i ustawienia radaru:

  • COLOR – włącza/wyłącza żółty i czerowny kolor ikon HAFU
  • MSI – Multi-Sensor Integration – wyświetla kontakty z sieci Datalink
  • DCLTR – Declutter, filtr ilości informacji na ekranie radaru
  • BRA – Bearing / Range – wyświetla informacje o kursie i odległości kursora TDC od naszej pozycji albo kursie i odległości kontaktu od nas, jeśli został zalockowany jako L&S 
  • Speed Gate NORM/WIDE – filtr kontaktów pod względem ich szybości. Przy Wide radar nie pokazuje wolno poruszających się pojazdów, jak awionetki, samochody (obecnie nie działa)
  • ECCM – Electronic Counter-Counter Measures – włącza większe przenikanie przez systemy zakłócania wrogiego radaru, ale obniża czułość radaru (obecnie nie działa)
  • RWR ATTK – wyświetla kontakty nie wykryte przez radar, ale wykryte przez system RWR i widoczne na ekranie SA (Situational Awarness)

COLOR

COLOR wyłącza kolory kontaktów z wyjątkiem wrogich kontaktów z sieci Datalink, zawsze widocznych na czerwono

MSI

MSI wyłącza kontakty Datalink

DCLTR

Declutter włącza trzy stopnie ilości informacji na ekranie. W maksymalnym ustawieniu dodaje do ekranu linię horyzontu w wektorem kierunku lotu oraz informacje o zalockowanym kontakcie L&S:

  • 181 – kurs celu
  • -4 różnica w wysokości względem nas w tysiącach stóp (-4 to 4000 stóp niżej, 0 to ta sama wysokość)
  • 1000 prędkość zbliżania się (velocity), jeśli jest ujemna, cel się oddala

BRA

BRA – domyślnie Bearing/Range pokazuje kurs i odległość położenia kursora TDC lub celu L&S względem naszej pozycji

RWR ATTK

RWR ATTK wyświetla kontakty lotnicze wykryte przez odbiornik RWR. Nie podaje odległości do nich, ale azymut i typ wykrytego samolotu.

NCTR

NCTR Non-Cooperative Target Recognition – to system rozpoznawania samolotów na podstawie śladu łopatek turbin ich silników. System rozpozna model samolotu, ale nie wykryje do jakiej koalicji należy – czy jest wrogi, czy sojuszniczy. Znajomość typu może jednak pomóc to określić przed oddaniem strzału.

Aby NCTR zadziałał, muszą być spełnione warunki:

  • cel musi być zalockowany w trybie STT
  • cel musi być nie dalej niż 25 mil
  • cel musi lecieć na nas lub od nas w aspekcie nie większym niż 30 stopni w prawo lub lewo

1.
NCTR jest domyślnie włączony. Możesz go wyłączyć przyciskiem obok.

2.
Zalockuj cel w trybie STT, poczekaj aż znajdzie się w zasięgu 25 mil.

3.
Na drugim ekranie DDI wywołaj ekran SA. Aktywuj go wciskając Sensor Control Switch Left. Najedź kursorem TDC na zalockowany cel. W dolnym narożniku pokaże się jego typ – w tym przypadku to MiG-31.

Bullseye jako dodatkowy punkt odniesienia

Przesuwając kursor TDC po ekranie radaru zobaczysz jego namiar względem swojego samolotu BRA – kurs i odległość. Gdy jednak lecisz na misje z innymi sojuszniczymi samolotami, zawsze funkcjonuje wtedy punkt Bullseye, który jest stały i jednakowy dla wszystkich. Ułatwia on orientację niezależnie gdzie znajduje się dany samolot sojuszniczy, bo wszelkie namiary na cele podawane są względem tego samego punktu Bullseye.

1.
Wyświetl menu SUPT i włącz ekran nawigacji HSI.

2.
Wybierz DATA.

3.
Domyślnie punkt Bullseye jest pod waypointem nr 59. Najszybciej wybierzesz go klikając strzałkę w dół kilka razy. Następnie aktywuj opcję A/A WP. Obok pojawi się numer 59.

4.
Od teraz kurs i odległość kursora lub celu L&S od punktu Bullseye są pokazywane u góry ekranu radaru. Na dole BRA wciąż pokazuje namiar względem naszego samolotu.

5.
Na środku widać naszą pozycję względem punktu Bullseye.

Inne opcje radaru

  • SIL – SILENT – „wycisza” pracę radaru. W trybie „cichym” radar nie pracuje, ale możesz wcisnąć ACTIVE, by aktywować jeden pojedynczy skan
  • ERASE czyści ekran z wszelkich kontaktów do następnego odświeżenia i skanu anteny
  • RSET – resetuje manualnie stworzone locki L&S i DT2

  • 352 – nasz aktualny kurs
  • AC 6 – aktywne pociski i ich ilość
  • 461 / M 0.92 – aktualna prędkość w węzłach i machach
  • 17210 – aktualna wysokość w stopach

Ściągnij wersję PDF

 

2 Replies to “Radar Air to Air, tryby BVR – poradnik F/A-18C Hornet”

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *