HTS – HARM Targeting System – poradnik F-16C Viper

Spis treści:
Niezbędne przyciski

Włączanie systemu HTS
Opis ekranu HAD
Pomiar triangulacyjny – jak skutecznie lokalizować cel
TDOA – triangulacja z systemem Datalink

Atakowanie celu za pomocą HTS

HTS, czyli HARM Targeting System lub HARM Targeting Pod to zasobnik celowniczy AN/ASQ-213 dla pocisków anty-radarowych AGM-88 HARM. Pozwala on znacznie szybciej i skuteczniej wyszukiwać oraz atakować wrogie radary niż sensor na pojedynczym pocisku. W kokpicie do operowania HTS na ekranie MFD służy strona HAD – HARM Attack Display. System wykrywa od razu wszystkie zagrożenia bez konieczności ustawiania odpowiednich tabel dla spodziewanych typów baterii SAM. Według jednego z dowódców 416 Dywizjonu USAF, HTS zrewolucjonizował taktykę walki z powietrza.

W DCS World HTS jest najprawdopodobniej w wersji R6 – pozwala zaatakować cel wyłącznie pociskiem HARM i ewentualnie stworzyć markpoint do dalszych operacji na lokacji z wrogim radarem. Nowsze modele pozwalają na atak dowolnym typem uzbrojenia. W DCS World można go zamontować wyłącznie na lewym hardpoincie.

Niezbędne przyciski

  • DMS Down – aktywacja ekranu jako SOI
  • TMS Up – lockowanie celu
  • TMS Down – kasowanie locka
  • RDR Cursor – przesuwanie kursora na ekranie HAD

Włączanie systemu HTS

1.
Upewnij się, że włączone jest zasilanie dla lewego hardpointa.

2.
Włącz tryb ataku celów naziemnych A-G.

3.
Włącz zasilanie pocisków HARM – PWR ON dla AG88.

4.
Z menu głównego ekranu MFD przejdź na stronę WPN (Weapon), czyli ustawień pocisku HARM.

5.
Wybierz HAS – opcję zmiany trybu działania HARMów.

6.
Z dostępnych trybów wybierz POS.

7.
Upewnij się, że wybrany podtryb to EOM (Equations of Motion), który jest domyślny i najskuteczniejszy dla systemu HTS. W razie czego wciśnij ten przycisk i wybierz EOM.

8.
Na drugim ekranie z głównego menu wybierz obraz sytemu HTS, czyli HAD – HARM Attack Display.

9.
Potwierdź, że aktywny jest podtryb EOM. Wciśnij DMS Down, by aktywować ekran i sensor jako SOI – pojawi się biała ramka. System HTS jest już gotowy do pracy.

Opis ekranu HAD

  • Niebieski symbol samolotu u dołu to nasz F-16
  • Obszar otoczony białym obramowaniem to WEZ – Weapon Engagement Zone – obszar rażenia pocisków HARM, czyli ogólnie ich zasięg. WEZ zmienia się dynamicznie zależnie od wysokości i prędkości samolotu.
  • dwie białe kreski poziome to kursor przesuwany za pomocą RDR Cursor
  • żółte cyfry i litery na ekranie HAD to wykryte radary z ich korespondującymi oznaczeniami. Mogą mieć różne kolory:
    – żółty – radar jest w trybie wyszukiwania
    – zielony – radar jest offline
    – czerwony – radar nas zalockował i aktywnie śledzi
    – czerwony pulsujący – radar naprowadza wystrzelony pocisk

  • 60 – aktualna skala zasięgu wyświetlanego obszaru w milach
  • DEP/CEN – pozycja naszego samolotu na ekranie: u dołu/na środku
  • NORM – opcja powiększenia obszaru pod kursorem (obecnie nie działa)
  • THRT – filtr wyboru wyświetlanych typów zagrożeń
  • FR ON – filtr wyświetlania sojuszniczych samolotów na ekranie, widać wtedy, gdy ktoś zalockował któryś zwykrytych radarów:
    – FR ON – wszyscy sojusznicy (Friendlies) widoczni
    – FL ON – tylko członkowie naszej formacji (skrzydłowi)
    – FR OFF – wyłączone wyświetlanie sojuszników

Po najechaniu kursorem na wykryty kontakt pojawiają się dodatkowe informacje:

  • 23 – azymut w. stopniach na wybrany kontakt od naszego samolotu w odniesieniu, że nasz samolot zawsze skierowany jest na godzinę 12 i kurs 360.
  • 28NM – Major Axis Error – główny błąd pomiarowy w milach
  • 2.2NM – Minor Axis Error – drugorzędny błąd pomiarowy (kwestia błędów pomiarowych objaśniona jest w rozdziale o triangulacji poniżej)
  • ARM – bez istotnej funkcji obecnie
  • PGM5 – Precision Guided Munition Index – indeks błędu dla broni precyzyjnej (PGM5 – najgorszy, PGM1 – najlepszy). Indeks PGM objaśniony jest w rozdziale o triangulacji poniżej.

Wartości 28NM, 2.2NM i PGM5 zmieniają się cały czas dynamicznie zależnie od pozycji samolotu i dokonywanych przez HTS obliczeń. Nie oznaczają one w żadnym razie odległości od celu!

Pomiar triangulacyjny – jak skutecznie lokalizować cel

System HTS wykrywa wrogie radary z płynącego od nich sygnału, więc jego wyliczenia nie są dokładne na 100 procent. Początkowo HTS podaje tylko mocno przybliżoną lokalizację radaru, która może różnić się od faktycznej nawet o kilkadziesiąt mil. Z czasem może ona stawać się coraz bardziej dokładna. Pilot może wpłynąć na dokładność pomiarów HTS lecąc w odpowiedni sposób, by zapewnić zasobnikowi możliwość wykonywania odpowiednich obliczeń wykorzystujących pomiar triangulacyjny.

Podobnie jak w przypadku radaru A-G, pomiędzy kursem lotu, a namierzanym celem powinien być zachowany odpowiedni offset. Oznacza to, że wrogi radar nie powinien znajdować się centralnie przed samolotem, a na pewnym azymucie 20-40 stopni na prawo lub lewo. Dopiero w taki sposób HTS będzie mógł wyliczyć dokładniejszy dystans do celu.


Pomiar triangulacji oraz zakresy błędów Major i Minor Axis przedstawia poniższy schemat:

Widać tu, że wykryta przez HTS wroga bateria SAM z radarem znajduje się około 60 mil od samolotu. Nie musi być jednak dokładnie na fioletowej linii 60 mil. Wartość 28NM Major Axis Error oznacza, że dla HTS radar może znajdować się albo 28 mil bliżej lub 28 mil dalej od uśrednionej na razie pozycji.

Podobnie działa wartość Minor Axis Error, tyle że tutaj podawane są „widełki” na azymut od spodziewanej pozycji. Radar może być 2.2 mile na prawo lub 2.2 mile na lewo od aktualnie uśrednionych danych.

Wraz z lotem przed siebie i utrzymywaniem radaru na offsecie z boku, dane te stają się coraz bardziej dokładne (czarne linie przerywane to pomiary triangulacyjne) i wartości Axis Error maleją, a index PGM zmienia się z 5 do 2 lub 1.

Oto przykład dokładniejszych obliczeń. Tylko 3.5 mili głównego błędu, drugorzędny błąd to już wartość w stopach, a PGM wynosi 2.

TDOA – triangulacja z systemem Datalink

Pomiar triangulacyjny można zrobić szybciej i dokładniej z pomocą zasobników HTS innych samolotów jednej drużyny, wymieniających dane dzięki systemowi Datalink. Można wtedy skorzystać z opcji TDOA – Time Difference of Arrival. Samolot główny – MASTER – lockuje cel i wysyła dane do innych z systemem HTS, które uczestniczą w triangulacji jako pomocnicy – SLAVE. Skrzydłowi powinni wtedy pamiętać, by mieć cel po swojej lewej lub prawej stronie, nie bezpośrednio naprzeciw, aby triangulacja przebiegła szybko i sprawnie. 

Aby skorzystać z funkcji TDOA, należy upewnić się, że:

  • samoloty z drużyny są wyznaczone do wymiany danych TDOA
  • w lokalizacji uczestniczą przynajmniej 3 samoloty – nie mniej
  • samoloty pomocnicze nie mają zalockowanych innych celów na ekranie HTS

1.
Jeśli zamierzasz sam tworzyć misje, koniecznie sprawdź wpis Datalink – STN – Donors, który wyjaśnia, jak ustawić Datalink w edytorze.

2.
Jeśli nie masz pewności, czy samoloty z jakiegoś klucza są włączone do funkcji TDOA lub chcesz dokonać zmian na tej liście, kliknij LIST, następnie ENTR i dwukrotnie przełącznik „dobber” w prawo SEQ, by wyświetlić listę samolotów w drużynie systemu Datalink. Litera T obok numeru oznacza, że samolot wspomaga funkcję TDOA. Możesz ją włączyć lub wyłączyć dla danego samolotu, klikając „dobber” w dół, by wybrać samolot i podświetlić przy nim „T”, a następnie dowolnym klawiszem numerycznym włączyć/wyłączyć „T.

3.
Możesz wybrać od kogo chcesz wyświetlać informacje na ekranie HAD podczas działań TDOA:

  • TM – Team Members – członkowie dużyny
  • AL – All – wszyscy 
  • ND – Nobody – nikt

4.
Na ekranie HTS najedź kursorem na wykryty cel. Widać, że trangulacja nie jest na razie zbyt dokładna – wynosi PGM5.

5.
Zalockuj cel klikając TMS UP. Zostanie obrysowany na czerwono.

6.
Wciśnij i przytrzymaj na drążku TMS LEFT Long (długo), by włączyć TDOA. Po chwili na dole pojawi się oznaczenie TD-M dla samolotu głównego MASTER  albo TD-S SLAVE dla pomocników, a triangulacja szybko stanie się dokładniejsza i zmieni się w PGM1. Przerywane linie od innych samolotów pokazują, które z nich namierzają już cel.

7.
Po kliknięciu TMS Left Long, oznaczenie TDOA pojawi się również na HUDzie. Możesz już przejść do ataku celu – dokładna instrukcja znajduje się poniżej.

8.
Klikając TMS LEFT Short (krótko), wyświetlisz współrzędne celu na wyświetlaczu DED.

9.
Na ekranie HSD możesz włączyć wysyłanie danych DATALINK klikając XMT na TDNL i wcisnąć i przytrzymać przycisk na przepustnicy  IFF IN Long, by przesłać lokalizację celu jako Markpoint do innych jednostek.

 

Atakowanie celu za pomocą HTS

1.
Naprowadź kursor na wybrany kontakt za pomocą gałki lub przycisków RDR Cursor.

2.
Wciśnij TMS Up, by zalockować cel. Kontakt zostanie obrysowany białym prostokątem, a punkt ten stanie się aktywnym SPI dla innych sensorów.

3.
Jeśli na pokładzie jest pocisk HARM i został wybrany jako aktywna broń, prostokąt po chwili zmieni się w czerwony, co oznacza, że dane celu zostały przekazane do pocisku. Wciskając TMS Down kasujesz locka.

4.
Po zalockowaniu celu przez HARM pojawiają się nowe informacje:

  • 1:09 – czas lotu pocisku do celu w minutach
  • 3:07:47 – godzina według aktualnego czasu, kiedy pocisk uderzy w cel

4.
Jeśli włączysz TGP, zobaczysz, że w miejscu, gdzie patrzy HTS został utworzony punkt SPI dla innych sensorów. TGP będzie tam skierowany, ale w związku z marginesem błędu, jaki zwykle ma HTS, nie będzie patrzył dokładnie w obiekt do zniszczenia i będzie co chwilę zmieniał położenie zgodnie z nowymi obliczeniami HTS. Aby manipulować TGP i wyznaczyć potem dokładniejszy punkt dla innej broni, będziesz musiał najpierw utworzyć z tego miejsca markpoint.

5.
Jeśli namierzony kontakt znajduje się w graniach białego obszaru WEZ, a indeks PGM jest niski, można odpalić pocisk. Nie trzeba zmieniać kursu lotu centralnie na wrogi radar, HARM powinien sam skierować się w odpowiednią stronę. PGM nie musi pokazywać 1. Równie skuteczny będzie strzał przy PGM2, a czasem 3.

6.
Na HUDzie pojawiły się następujące symbole:

  • HTS – aktywny sensor
  • jeśli duży prostokąt na dole miga, HARM jest zalockowany na celu i w zasięgu rażenia
  • warto odpalić pocisk, gdy dynamiczny wskaźnik zasięgu (grot po lewej stronie) minie drugą kreskę od góry, choć już po skrajnej górnej będzie w zasięgu

Postaw mi kawę na buycoffee.to

Ściągnij wersję PDF

One Reply to “HTS – HARM Targeting System – poradnik F-16C Viper”

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *